هفته نامه
« بازگشت
نیاز دانش آموزان دوره ابتدایی به مشاوره (قسمت اول)
نیاز دانش آموزان دوره ابتدایی به مشاوره (قسمت اول)
هما دهقان منشادی|
چكيده : یکی از مسئولیت‌های حرفه‌ای مشاوران، هدایت شغلی دانش‌آموزان است. آنها همواره در معرض پرسش‌های بی‌شمار محصلان در زمینه‌ی رشته‌ی تحصیلی و شغل مورد علاقه‌ی خود هستند. دانش و آگاهی مشاوران در زمینه‌ی شناخت مشاغل و منابع لازم برای معرفی به دانش‌آموزان، امری ضروری برای هدایت شغلی و تحصیلی است
شیوه دستیابی به انگاره‌های ذهنی مشاوران مدارس کار در گروه‌های متمرکز، بحث گروهی و ذهن‌انگیزی (بارش افکار) بود. یافته‌ها در چند محور طبقه‌بندی شدند: جایگاه کنونی مشاوران مدارس، نگرش مسئولان به مشاوران، نگرش دانش‌آموزان به مشاوران، نگرش مشاوران به خود و رشته خود، آمیختن نقش مشاور با نقش‌های دیگر، نگرش اجتماع و شیوه‌های ارتقای جایگاه مشاور در مدارس نتایج، این فرض را«که عدم شکل‌گیری ساختارهای ذهنی مناسب، باعث عملکرد معیوب مشاوره روان‌شناختی شده است». تأیید می‌کند.
واژگان كليدي: مشاوران، هدايت شغلي، جايگاه مشاور، دانش آموزان، مشاوره روان شناختي، ذهن انگيزي
مقدمه: در طي چند سال اخير علاقه روزافزون و فزاينده اي نسبت به مشاوره و روان درماني پديدآمده است. اين علاقه در چند حوزه بيشتر ابراز مي شود: در مراكز مراقبت هاي بهداشتي، در خانواده، در محل كار و صد البته در مدارس. ايجاد زمينه و تخصص جداگانه و متفاوتي در زمينه مشاوره در مدارس تا حدي ناشي از كاهش نقش هاي سنتي است كه قبلا معلمان به عهده مي گرفتند. اكنون ديگر اكثر معلمان وقت ندارند تا به فعاليت هاي فوق برنامه اي كه قبلا از آنها انتظار مي رفت، بپردازند. در واقع، امروزه معلمان بيشتر بر برنامه درسي خود، ارزيابي ميزان پيشرفت دانش آموزان و فشارهاي عمومي و واقعي حرفه شان تمركز مي كنند. علاوه براين، دانش آموزان نيز بيشتر به «حقوق» خودشان واقف شده اند و غالبا به هنگام مواجهه با خطرات و بحران هاي هيجاني دوران تحول، به جستجوي حمايت هاي مشاوره اي بر مي آيند. والدين دانش آموزان هم دوست دارند كه بزرگسالاني حامي و متخصص در مدارس حضور داشته باشند تا فرزندانشان بتوانند به هنگام لزوم مسائل خود را با آنان در ميان بگذارند. اين والدين غالبا از مسئولان مدرسه مي خواهند تا يك مشاور مدرسه را استخدام كنند. محتواي قانون حمايت از كودكان مصوب 1989، مبتني بر لزوم فراهم كردن حمايت هاي معنوي ( مذهبي ) براي كودكان، بعضي از مسئولان مدارس را ترغيب نمود تا به طور رسمي خدمات مشاوره اي را در مدارس برپا سازد. سرگروه هاي مدارس نيز مهارت هايي را كه روان درمانگران و مشاوران مدارس براي برخورد و مواجهه با مسائل گسترده و متنوع دانش آموزان نياز دارند، شناسايي نمودند(بور، 1383، 1).
تعريف مشاوره:
مشاوره تعاملي است كه در يك موقعيت درماني رخ مي دهد، عمدتا بر گفتگو درباره روابط، باورها و رفتار ( شامل احساسات نيز مي شود) تمركز دارد، از طريق آن مساله كودك روشن مي شود و به شيوه اي مناسب چارچوب داده شده يا مورد چارچوب بندي مجدد قرار مي گيرد. در طي فرايند مشاوره راه حل هاي جديدي ابداع مي شود و مساله معناي جديدي مي يابد. طبق اين تعريف، مشاور فردي است كه در زمينه مهارت هاي درماني تخصص دارد، اما كودك نيز در رابطه با مسائل و مشكلات مدنظر از مهارت هايي برخوردار است. تنها از طريق همكاري بين كودك و مشاور (و ديگر متخصصان) است كه مي توان به بهترين نحو به نتايج مثبتي در فرايند مشاوره دست يافت (بور، 1383، ص26).