نمایش خبر نمایش خبر

باخودمراقبتی و امید، سرطان قابل پیشگیری و درمان است/828

باخودمراقبتی و امید، سرطان قابل پیشگیری و درمان است/828


به مناسب پویش ملی مبارزه با سرطان:

تقریبا تمام عوامل سرطان زا به جز زمینه ژنتیکی، از طریق محیط وارد بدن می شوند، بطور متوسط دوسوم موارد سرطان، با برخی از عوامل محیطی مانند تنباکو، الکل، غذا، قرار گرفتن در معرض تابش اشعه، ویروس ها و مواد موجود در هوا، آب و خاک مرتبط هستند. البته بسیاری از آنها مربوط به انتخاب های شیوه زندگی بوده و قابل تغییر و تعدیل هستند. به عنوان مثال حدود یک چهارم مرگ و میرهای ناشی از سرطان با حذف مصرف محصولات تنباکو قابل پیشگیری هستند و یا انتخاب های تغذیه ای از بسیاری از مرگ های زود هنگام ناشی از سرطان پیشگیری می کند. 
اصول ده گانه ای که در پیشگیری از سرطان باید رعایت کرد:
-1  از مصرف دخانیات پرهیز کنید
-استفاده از هر یک از فرآوردههای توتون مانند سيگار، پيپ و قلیان خطرناک است و موجب انواع سرطان از جمله ریه، مثانه، کلیه و دهانه رحم می شود.
-حتي اگر سيگار هم نمي كشيد، از نشستن در جاهايي كه افراد دیگری سيگار مي كشند خودداري نماييد.
-اگر سیگار می کشید، ترک سیگار شاید مهمترین تصمیم زندگیتان باشد. آثار ترک سیگار از همان ساعتهای اولیه ترک آشکار می شود.
-2 فعالیت بدنی منظم داشته باشید
-فعالیت بدنی منظم احتمال سرطان هایی چون پستان و روده بزرگ را کاهش می دهد.
-مطلوب این است که هفته ای 150 دقیقه ورزش کنید یا 75 دقیقه ورزش متوسط انجام دهید. اگر بخواهیم ساده بگوییم بهتر است روزانه 30 دقيقه ورزش کنید به طوری که ضربان قلب شمابالا برود و در کنار آن تمرین هایی برای تقویت عضلات داشته باشید.
-اگر نمی توانید به اندازه مطلوب ورزش کنید، مطمئن باشید که حتی چند دقیقه ورزش کردن بهتر از ورزش نکردن است. از نشستن طولانی مدت از جمله برای تماشای تلویزیون بپرهیزید.
-3 وزن خود را در حالت ایده آل نگه دارید
-وزن بالا احتمال انواع سرطان به خصوص پستان، پروستات و روده بزرگ را افزایش میدهد.
-از کاهش و افزایش وزن مکرر بپرهیزید چون اندکی بر خطر سرطان تأثیر دارد.
-مصرف مواد غذايي نشاسته ای را کم کنید و از رژيم هاي غذايی که از نظر ميوه جات و سبزيجات تازه غني هستند، استفاده کنید.
-از نوشیدنی های شکردار پرهیز کنید و این نوشیدنی ها را با آب جایگزین کنید.
-غذا را در کمال آرامش صرف کنید. در حالت استرس و اضطراب غذا نخورید.
-4 تغذیه سالم داشته باشید
-از غذاهاي كم چرب و تا حد امكان فاقد چربيهاي حيواني استفاده کنید
-روزانه 5 وعده از سبزي ها و ميوه ها استفاده کنید.
-از مصرف انواع گوشت های دودی شده، نمک سودشده یا فرآوری شده با مواد شیمیایی و نگهدارنده مانند سوسیس و کالباس و کنسرو بپرهیزید.
-مصرف قند و شکر تصفیه شده را کاهش دهید. 
-مصرف نمک را محدود کنید و برای طعم دار کردن غذا از ادویه و چاشنی گیاهی استفاده کنید.
-از مصرف مشروبات الكلي پرهيز نماييد. هر چه میزان مصرف الکل بیشتر و طول دوره آن طولانی تر باشد، احتمال سرطان افزایش می یابد.
-5 خود را در برابر عفونت ها محافظت کنید
-برای پیشگیری از ابتلا به ویروس هپاتیتHBV)  B )الزام است به خصوص افراد پرخطر واکسن بزنند مانند کسانی که با فرآورده های خونی سر و کار دارند و یا رفتارهای جنسی پرخطر دارند. 
-برای آمیزش جنسی از وسایل یا مواد محافظت کننده، استفاده کنید تا به ویروس پاپیلوم انسانی( HPV  )و سرطان های ناشی از آن مانند سرطان دهان، دهانه رحم و مقعد مبتلا نشوید.
-6از پوست خود محافظت کنید
-سعی کنید در معرض نور شدید آفتاب قرار نگیرید به خصوص از ساعت 10 صبح تا 4 عصر. اما باید توجه کرد که به میزان مناسب نور ملایم خورشید به بدن برسد چرا که در غیر این صورت، با افزایش احتمال کمبود ویتامین D ،زمینه ایجاد برخی سرطان ها فراهم می شود. در صورتی که مجبورید در تماس طولانی مدت با تابش آفتاب باشید، از كرم ضدآفتاب، کلاه آفتاب گير، عينك آفتابي و پوشش مناسب مثل لباس سفيد، آستين دار و يقه بلند استفاده کنید. از عینکهای آفتابی که میزان جذب اشعه فرابنفش UV آنها 99 تا 100 درصد است استفاده کنید. از کرم یا لوسیون ضدآفتابی 
  استفاده کنید که دارای طیفی گسترده باشد و فاکتور محافظتی آفتاب  spf  آن  بطور متوسط 15 باشد. در نزدیکی آب، برف، و شن باید بیشتر احتیاط نمود زیرا آنها اشعه های مضر خورشید را باز می تابانند. اشعه فرابنفش خورشید، حتی در روزهای ابری نیز به سطح زمین می رسد. بنابراین توصیه می شود هر روز از کرم ضدآفتاب استفاده کرده و هر دو ساعت یکبار، آن را تجدید کنید. 
-از برنزه شدن چه از طریق خوابیدن در برابر نور خورشید یا لامپ های فرا بنفش پرهیز کنید. داروها میتواند پوست را نسبت به آفتاب حساس تر کند، از جمله: برخی آنتی بیوتیک ها مانند خانواده تتراسایکلین، ناپروکسن، داروهای ضد افسردگی، ضد پرفشاری خون، داروهای قلبی و دیابت.
-7 در منزل و محیط کار اصول ایمنی را رعایت کنید
برخی از مشاغل شامل کشاورزی، سمپاشی، نقاشی، مبلسازی، کار در صنایع آهن، فولاد ، زغال سنگ، الستیک و کار تولید یا تعمیر پوتین و کفش خطر برخی سرطان ها را افزایش میدهند. از تماس با آفت کش ها بپرهیزید. جذب آفت کش ها بیشتر از راه پوست صورت میگیرد. در صورت تماس باید بدن را به سرعت شستشو داد.
از برخورد غیرضروری با اشعه ایکس تا حد امکان پرهیز کنید. اگر در محیطی کار می کنید که در آن در معرض تراکم بالایی از ذرات ریز، الیاف و گرد و غبار قرار دارید، ماسک محافظ مناسب را روی بینی و دهان خود قرار دهید و مطمئن شوید ماسک به طرز صحیح روی صورت شما قرار گرفته است و مانع از دید شما نمیشود.
-8 زندگی روانی معنوی سالمی داشته باشید
-از تنش و اضطراب پرهیز کنید. اضطراب سیستم دفاعی بدن را تضعیف میکند. 
-در صورت دارا بودن عالیم بیماری روانی مانند افسردگی به پزشک مراجعه کنید. 
-به طور میانگین هفت ساعت در شب بخوابید. نداشتن خواب کافی میل به خوردن شیرینیجات را بالا و قدرت دفاعی بدن را پایین می برد. 
-خویشتن را دوست بدارید و به جسم و روان خود احترام بگذارید. 
-زندگی سختی های زیادی دارد اما شاید باورهای امیدوارانه یگانه راهی باشد که میتوان دشواری ها را پشت سر گذاشت . 
-دقایقی از روز را به خلوت کردن با خود و نماز و نیایش بپردازید تا به آرامش برسید. 
-به خداوند و حکمت او اعتماد کنید و به رحمت او امیدوار باشید.
-9زندگی اجتماعی سالمی داشته باشید
-با دیگران با مهربانی و احترام رفتار کنید. از رقابت های ناسالم و تنش آفرین بپرهیزید 
-به عقاید دیگران احترام بگذارید و به آنها توهین نکنید. 
-دیگران را دوست بدارید و قضاوت زودهنگام نداشته باشید. 
-همه آدم ها، خوبیها و بدی هایی دارند. آنها را همانگونه که هستند، بپذیرید.
-اگر کسی در حق شما بدی کرد، خشم خود را کنترل کنید و تلاش کنید او را ببخشید.
-از خود و دیگران توقعات غیر واقع بینانه نداشته باشید تا باعث رنج و ناراحتی شما نگردد. 
-در زندگی با دیگران مشورت کنید اما در پایان خود تصمیم گیری کنید. نگذارید دیگران احساسات و هیجانات شما را هدایت کنند.
-10 در صورت دارا بودن علایم هشدار دهنده سرطان به پزشک مراجعه کنید
-ابتلا به سرطان در اقوام درجه یک 
-تغییر در خال های پوستی زخم های بدون بهبود
- توده در هر جای بدن 
-سرفه یا گرفتگی صدای طولانی مدت
- اختلال بلع یا سوء هاضمه طولانی 
- استفراغ یا سرفه خونی اسهال یا یبوست طولانی 
-خونریزی غیر طبیعی ادرار، مدفوع، واژن، نوک پستان
- بی اشتهایی یا کاهش وزن بی دلیل
 
بی بی الهه حسینی نسب 
کارشناس مسئول آموزش سلامت