نمایش خبر نمایش خبر

اثرات سوء مصرف مواد مخدر در دوران بارداری(قسمت دوم)

اثرات سوء مصرف مواد مخدر در دوران بارداری(قسمت دوم)



سیگار ، توتون (نیكوتین) : 
تحقیقات نشان داده است كه نیكوتین ماده ای است سمی كه بر روی بدن مادر و در نتیجه جنین اثر نامطلوب دارد ، حركات قلب جنین پس از كشیدن سیگــار توسط مادر به علت كم شـدن اكسیژن خون جنین شـدت یافته و باعث فشـار روی قلب می شود . اگر كشیدن سیگار مرتباً تكرار شود باعث بزرگی قلب جنین و اختلال در اعصاب تنظیم كننده جریان قلب می شود . 
مشخص ترین اثر سیگار در دوره پیش از تولد ، كم وزنی نوزاد در هنگام تولد است و عواقب جدی دیگری چون سقط ، زودرسی ، مشكلات تنفسی هنگام خواب ، مرگ نوزاد ، سرطان در كودكی را به دنبال دارد . هرچه مادر سیگار بیشتری بكشد احتمال اینكه نوزاد او مبتلا شود بیشتر است و اگر مادر حامله هرزمان تصمیم بگیرد كه ترك كند ( حتی در سه ماهه آخر بارداری) می تواند به بچه اش كمك كند و عوارض آن را كـاهش دهد . خـانم های سیگـاری تقریباً همیشه بچه هـای خود را زودتر از موعد به دنیا می آورند و عقب ماندگی در كودكانی كه زودتر از موعد به دنیا می آیند بیشتر است و هرچه كودك نارس تر باشد مبتلا به نارسایی عقلی شدیدتری خواهد شد . 
مادرانی كه پس از تولد كودك سیگار می كشند باعث استنشاق دود توسط كودك می شوند و این كودكان استعداد زیادی برای ابتلا به سینه پهلو ، برونشیت و آسم دارند . پژوهشگران دانشكده ی پزشكی بوستون احتمال ابتلای فرزندان مادران سیگاری به آسم را دو برابر مادرانی كه در طی دوران بارداری سیگار نمی كشند گزارش كرده اند و بروز حملات آسم حتی در نخستین سال تولد به مراتب بیشتر و به همین علت احتیاج به داروهای ضد آسم و بیماری های ریوی در این كودكان زیاد است . 
مرگ جنین ونوزادانی كه مادرانشان در دوران بارداری روزانه بیش از ده سیگار می كشند 28% بیشتر از مواردی است كه مادران سیگار نمی كشند . 
افرادی كه سیگار می كشند یا الكل مصرف می كنند اكثراً دچار اختلالات تغذیه نیز هستند و این اختلالات باعث كمبود ویتامین های بدن مادر می شود كه خود در ایجاد نارسایی فعالیت های ذهنی كودك بی تأثیر نیست . حتی زمانی كه به نظر می رسد بچه ی یك مادر سیگاری با وضع جسمانی مناسبی متولد شده است . نا بهنجاری های رفتاری جزئی می تواند رشد كودك را تهدید كند ، این نوزادان نسبت به صداها كم توجه هستند و تنش عضلانی نشان می دهند . این كودكان توجه كمتر ، نمرات آزمون هوش كمتر و اختلال های دراز مدت احتمالی در توجه و یادگیری را نشان خواهند داد . 
درمان : 
اكثریت زنان معتادی كه حامله هستند ، خواهان هیچ گونه مراقبت های اولیه قبل از زایمان نیستند لذا اینان آسیب پذیرتر از سایر زنان ، نسبت به عوارض زایمان و حاملگی بوده و بدون توجه به مصرف مواد ، احتمال بالای بروز عوارض حاملگی را دارند . عوارض طبی شاید به علت مصرف مواد یا مصرف تركیبی از مواد به همراه سایر عوامل همانند زمان مصرف مواد در حاملگـی ، شیوه ی مصرف ، علائم محرومیت از مواد ، چرخه ی بین سرخوشی و علائم محرومیت از مواد ، اثرات ناخالصی های همراه مواد، كمبود مراقبت های قبل از زایمان یا ناتوانی در تشخیص و درمان مشكلات مربوط به مواد و یا حاملگی ایجاد می شود . 
متادون به عنوان درمان انتخابی معتادان حامله شناخته شده و در حال حاضر تنها داروی مورد تصویب برای درمان این افراد است ، درمان با متادون همراه با مراقبت های بهتر پیش از زایمان ، كاهش مرگ جنین ، كاهش خطر ایدز ، كاهش موارد فشار خون بالا ، افزایش احتمال زایمان بی خطر ، اصلاح وزن كم نوزاد در موقع تولد ، اصلاح سن زایمان ( داخل رحمی ) ، افزایش ماندگاری مادر در درمان اعتیاد می باشد . 
در درمان نگهدارنده با متادون ، تجویز دوز كافی متادون باعث از بین بردن مصرف مواد مخدر غیر مجاز و كاهش سایر خطرات شامل هپاتیت و ایدز شده و جایگزینی ایمن ، برای جنین و مادر است . 
از آن جایی كه متادون در دوز درمانی ، سرخوشی ، خواب آلودگی یا اثر ضد درد ایجاد نمی كند و بر روی مهارتهای حركتی ، قابلیت های ذهنی یا توانایی های شغلی عوارض جانبی ندارد ، بنابراین با یك الگوی زندگی طبیعی سازگار است . پس این دارو برای تثبیت در حاملگی و استفاده كوتاه مدت یا متوسط بعد از زایمان مناسب است . 
تعداد زیادی از افراد كه در طی حاملگی وارد درمان با متادون می شوند ، باید این درمان را تا آخر حاملگی ادامه دهند تا احتمال مصرف مواد غیر مجاز كاهش یابد و خطر عفونت ایدز نیز به حداقل برسد . 
در راستای مسیر درمان ، حمایت همسر و اعضای خانواده و اینكه آیا آن ها خودشان مصرف كننده هستند می تواند مهم باشد . درمان همسر و تهیه ی مكان مناسب زندگی فرد می تواند نتایج را به طور مؤثری بهبود بخشد . 
در زنانی كه مواد مخـدر مصرف می كنند عـادت ماهـانه ممكن است قطع شود ، بـا این وجـود هنـوز می توانند حامله شوند و با اقدام به قطع مصرف مواد مخدر و تمایل به فعالیت جنسی ، قدرت باروریشان افزایش می یابد ، یعنی احتمال حامله شدن زنان در دوره ی درمانی بیشتر است . 
زنان باردار مصرف كننده مخدرها ، نباید مصرف خود را ناگهان و سرخود قطع كنند ، چرا كه این كار خطر سقط را افزایش می دهد. حامله شدن منجر به تغییر دید بیمار نسبت به مواد و درمان اعتیاد می شود و اغلب زنانی كه قبل از حاملگی قادر به قطع مصرف نبوده اند در حاملگی قادر به ترك آن می شوند. 
بالا و پایین شدن سطح مورفین خون كه بواسطه دوره های مصرف و محرومیت از مواد ایجاد می شود بیشترین آسیب را به جنین وارد می كند . بعد از مصرف مواد سطح مورفین خون بالا می رود ولی چند ساعت بعد از آن دوباره پایین می آید ، برای جلوگیری از این نوسان مورفین خون، درمان با متادون برای این دسته از افراد توصیه می شود . 
در حاملگی می توان سم زدایی كرد و بهترین زمان آن سه ماهه ی دوم حاملگی است چون در این زمان خطر سقط كمتر است كه مشاوره با پزشك اعتیاد در این مورد الزامی است . 
علائم كلی نوزادانی كه در معرض مصرف مخدر بوده اند بیقراری ، لرزش ، گریه زیاد با صدای زیر ، افزایش پرش عضلات ، بد شیر خوردن به علت مكیدن غیر مؤثر ،تهوع و استفراغ ، كاهش رشد یا كم وزنی ، آب كم بدن ، تنفس تند ، عطسه ، خمیازه ، تب ، تشنج ، قرمز و مخملی شدن پوست بدن 
کارشناس بهداشت روان
پایان