غواص گلو سیاه
ویژگی های ظاهری: طول بدن ۵۳ تا ۶۹ سانتی متر و گستردگی بالها ۱۰۶ تا ۱۱۶ سانتی متر است غواصی کوچک جثه با منقار باریک بلند که نیم نوک پایینی آن خمیده و رو به بالا و نیم نوک بالایی صاف است. نر و ماده هم شکل و دارای تغییرات فصلی هستند. پرنده بالغ در دوره جوجه آوری یک لکه قرمز مات در جلوی گردن دارد. سر و طرف گردن خاکستری تیره، پس سر و گردن با نوارهای سیاه سفید باریک و رو تنه قهوه ای خاکستری تیره یکدست دیده می شود. زیر تنه سفید و پهلوها و پوشپرهای زیر دم قهوه ای است. در خارج از این دوره لکه قرمز جلوی گردن محو می شود. پشت با رگه رگه بارک خاکستری با رو تنه خاکستری کمرنگ همراه با لکه های ریز سفید دیده می شود. بخش پایینی صورت و گردن سفید، زیر تنه نیز به همین رنگ و پهلوها و پوشپرهای زیر دم قهوه ای کم رنگ هستند پرنده نابالغ شبیه بالغها در خارج از دوره جوجه آوری است ولی کتف ها قهوه ای تر و با لکه های کدر، گردن تیره تر و زیر تنه ی سفید همراه با لکه های قهوه ای دیده می شود.
ویژگی های زیستی : در آب های ساحلی به ویژه در خلیج های شنی کم عمق و به ندرت در آبهای داخلی دیده می شود. در زمستان اغلب در دسته های به سر می برد اگر چه به تنهایی یا جفت نیز دیده می شود. اغلب به آرامی در سطح آب شنا می کند و معمولا سر و منقار خود را اندکی بالا نگاه می دارد. برای پرواز ازسطح آب با بال زدن های نا منظم بر سطح آب می دود تا قدرت پرواز پیدا کند. پروازی سریع مستقیم با بال زدن های سریع دارد در این حالت سر و گردن اندکی پایینتر از سطح بدن قرار گرفته و گوژپشت به نظر می رسد. در هنگام پرآرایی و حمام کردن به پهلوها و گاهی به پشت و به طور کامل در آب چرخ می زند و در هنگام احساس خطر، گاهی تمامی بدن را در زیر آب فرو می برد و فقط سر یا منقار را از آب بیرون نگاه می دارد. برای تغذیه به طور کامل در آب غوص می کند و به خوبی و با حرکت های سریع رو به جلو به تعقیب و صید ماهیها می پردازد. همچنین از تخم ماهیها، قورباغه ها، سخت پوستان، نرم تنان، حشرات آبزی و کرمهای آبزی نیز استفاده می کنند.
پراکنش و فراوانی: به تعداد اندک در سواحل جنوبی دریای خزر زمستان گذرانی می کند. اخیرا حضور آن از تالاب دانشمند در ترکمن صحرا نیز گزارش شده است.
وضعیت حفاظت: در فهرست پرندگان حمایت شده ایران قرار دارد و دارای ارزش حفاظتی است.
غواص گلو سرخ
ویژگیهای ظاهری: طول بدن ۵۸ تا ۷۳ سانتی متر و گستردگی بالها ۱۱۰ تا ۱۳۰ سانتی متر است. غواصی متوسط جثه که پر جثه تر و کشیده تر از «غواص گلو سرخ» و سر بزرگتر و پهنتر دارد. نر و ماده همشکل و دارای تغییرات فصلی هستند. پرنده بالغ در دوره ی جوجه آوری یک لکه سیاه در جلوی گردن و رو تنه شطرنجی سیاه وسفید دارد. سر، صورت پشت گردن به رنگ خاکستری دیده می شود. منقار سیاه و نوک تیز و نسبت به «غواص گلو سرخ» نیم نوک پایین انحنای کمتری دارد. دو طرف گردن همراه با خطوط سیاه سفید باریک و زیر تنه سفید است. در خارج از این دوره تارک سر و پشت گردن به رنگ خاکستری، پیشانی، پشت کتف های قهوه ای تیره و زیر تنه سفید همراه با یک لکه سفید بزرگ در پهلو ها دیده می شود و منقاربه رنگ خاکستری می گراید. پرنده نابالغ شبیه بالغ ها در خارج از دوره ی جوجه آوری است ولی رو تنه قهوه ای تر و به واسطه ی حاشیه روشن پرها، ظاهری فلس مانند دارد و منقار خاکستری روشن است.
ویژگی های زیستی: آبهای ساحلی و دریاچه های بزرگ را ترجیح می دهد. در زمستان اغلب به تنهایی یا جفت، گاهی در دسته های کوچک دیده می شود به آرامی شنا می کند و اغلب فقط سر را از آب بیرون نگاه می دارد. برای پرواز مسافت زیادی را وسط آب می دود و با بال زدن های نامنظم و سریع از سطح آب به پرواز در می آ ید. پروازی سریع مستقیم با بال زدن های سریع دارد و در این حالت سر گردن اندکی پایینتر از سطح بدن قرار گرفته و گوژپشت به نظر می رسد. در هنگام پر آرایی و حمام کردن به پهلو ها وگاهی به پشت و به طور کامل در آب چرخ می زند و در هنگام احساس خطر گاهی تمامی بدن را در آب فرو می برد و فقط سر یا منقار را از آب بیرون نگه می دارد. بیشتر از ماهیها تغذیه می کند و برای صید آنها تا عمق ۳ الی ۶ متری در آب غوص می کند. و به طور متوسط در حدود ۴۵ ثانیه در آب می ماند. همچنین به ندرت از قورباغه ها، بی مهره ها، و مواد گیاهی استفاده می کند.
پراکنش فراوانی: به تعداد اندک از اواسط آبان تا اواخر فروردین در سواحل جنوب غربی دریای خزر دیده می شود. گزارشاتی از حضور این پرنده از تالاب آلماگل در ترکمن صحرا همچنین آبهای دور از ساحل جاسک در استان هرمزگان در دست است.
وضعیت حفاظت : در فهرست پرندگان حمایت شده ایران قرار دارد و دارای ارزش حفاظتی است