مثل‌هایی از قرآن کریم

1-دعوت کافران (مثل چوپان وگوسفندان): خداوند در سوره بقره آیه 171 «وَ مَثَلُ الَذینَ کَفَروا...» می‌فرماید: مثال (تو در دعوت) کافران مثال کسی است که (گوسفندان و حیوانات را برای نجات از چنگال خطر) صدا می‌زند، ولی آنها چیزی جز سر و صدا نمی‌شنوند. (و حقیقت و مفهوم گفتار او را درک نمی‌کنند. این کافران در واقع) کر و لال و نابینا هستند، از رو چیزی نمی‌فهمند.
2-انفاق در راه خدا (مثل بذر پر برکت): خداوند در سوره بقره آیه261 «مَثَلُ الَّذینَ یُنفِقونَ...» می‌فرماید: مثل کسانی که اموال خود را در راه خدا انفاق می‌کنند همانند بذری هستند که هفت خوشه برویاند که در هر خوشه یکصد دانه باشد و خداوند آن را برای هر کس بخواهد (و شایستگی داشته باشد) دو یا چند برابر می‌کند و (فضل و بخشش) خدا وسیع و (او به همه چیز) آگاه است.
3-انفاق مشرکان و کافران (مثل باد سموم و کشتزار) خداوند در سوره‌ی آل عمران آیه 117 «مَثَلُ ما یُنفِقونَ فی هذه...» می‌فرماید: آنچه آنها (مشرکان و کافران) در این زندگی پست دنیوی انفاق می‌کنند همانند باد سوزانی است که به زراعت مردمی که به خود ستم کرده بوزد و آن را نابود سازد، خدا به آنها ستم نکرده بلکه آنان بر خود ستم می‌کنند.
4-مجازات تکذیب‌کنندگان آیات الهی (مثل شتر و سوراخ سوزن): خداوند در سوره‌ی اعراف آیه 40 «اِنَّ الَّذینَ کَذَّبوا...» می‌فرماید: کسانی که آیات ما را تکذیب کردند و در برابر آن تکبر ورزیدند (هرگز) درهای آسمان به رویشان گشوده نمی‌شود و (هیچگاه) داخل بهشت نمی‌شوند مگر اینکه شتر از سوراخ سوزن بگذرد! اینگونه گنه‌کاران را جزا می‌دهیم.
5-اعمال کافران (مثل خاکستر و تندباد): خداوند در سوره‌ی ابراهیم آیه 18 «مَثَلُ الَّذینَ کَفَروا...» می‌فرماید: اعمال کسانی که بر پروردگارشان کافر شدند، همچون خاکستری است که در برابر تندباد در یک روز طوفانی! آنها توانایی ندارند کمترین چیزی از آنچه را که انجام داده‌اند به دست آورند و این همان گمراهی دور و درازی است.
6-زندگی دنیا (مثل آب و گیاه): خداوند در سوره‌ی کهف آیه 45 «وَ اضرِب لَهُم مَثَل...» می‌فرماید: (ای پیامبر!) زندگی دنیا را برای آنان به آبی تشبیه کن که از آسمان فرو می‌فرستیم و به وسیله‌ی آن، گیاهان زمین سرسبز می‌شود و در هم فرو می‌رود، اما بعد از مدتی می‌خشکد و بادها آن را به هر سو پراکنده می‌کند، و خداوند بر همه چیز تواناست.
7-مثل مگس: خداوند در سوره‌ی حج آیه «یا ایُّها النّاس ضرب مَثَل...» می‌فرماید: ای مردم! مثلی زده شده است. گوش به آن فرا دهید: کسانی را که غیر از خدا می‌خوانید، هرگز نمی‌تواند مگسی بیافرینند، هر چند برای اینکار دست به دست هم دهند! (نه تنها توان آفریدن مگس را ندارند) بلکه هرگاه مگس چیزی از آنها برباید نمی‌توانند آن را باز پس گیرند! هم این طلب‌کنندگان ناتوانند و هم آن مطلوبان (هم این عابدان، هم آن معبودان!)
8-مثل عنکبوت: خداوند در سوره‌ی عنکبوت آیات 41 تا 43 «مثل الذین اتخذوا...» می‌فرماید: مثل کسانی که غیر از خدا را اولیای خود برگزیدند مثل عنکبوت است که خانه‌ای برای خود انتخاب کرده، در حالی که سست‌ترین خانه‌ها، خانه عنکبوت است اگر می‌دانستند خداوند آن چه را که غیر از او می‌خوانند، می‌داند و او شکست ناپذیر و حکیم است، اینها مثالهایی است که ما برای مردم می‌زنیم و جز دانایان آن را درک نمی‌کنند.
9-مثل خوردن گوشت برادر مرده: خداوند در سوره‌ی حجرات آیه 12 «...لا یغتب بعضکم...» می‌فرماید: و هیچ یک از شما دیگری را غیبت نکند، آیا کسی از شما دوست دارد که گوشت برادر مرده‌ی خود را بخورد! (به یقین) همه‌ی شما از این امر کراهت دارید.
10-مثل باران و سنگ صاف: خداوند در سوره بقره آیه 264 «یا ایها الذین...» می‌فرماید: ای کسانی که ایمان آورده‌اید! بخشش‌های خود را با منت و آزار باطل نسازید! همانند کسی که مال خود را برای نشان دادن به مردم، انفاق می‌کند و ایمان به خدا و روز رستاخیز نمی‌آورد و (کار او) همچون قطعه سنگی است که بر آن (قشر نازکی از) خاک باشد (و بذرهایی در آن فشانده شود) و رگبار باران به آن برسد و همه‌ی خاکها و بذرها را بشوید! و آن را صاف (و خالی از خاک و بذر) رها کند. آنها از کاری که انجام داده‌اند چیزی بدست نمی‌آورند و خداوند جمعیت کافران را هدایت نمی‌کند.   منصوره زینلیان بافقی- کارشناس حوزوی