آیا مراقب خود هستیم؟

حفظ سلامت افراد جامعه از مهمترین اهداف تمام ملت ها و دولت هاست، که بار این مهم را خانواده، آموزش و پرورش، پزشکان، کارشناسان بخش سلامت، رسانه‌ها و ... به دوش می‌کشند. بدیهی است که این هدف بدون دخالت تک‌تک افراد تحقق یافتنی نیست. بنابراین خود مراقبتی به معنای آگاهی و تلاش فرد فرد جامعه برای حفظ سلامت خود در رأس این اقدامات می‌باشد. حال با یک سئوال اساسی روبرو می‌شویم: آیا مراقب خود هستیم؟! آمارها و ارقام مربوط به بیماریهای جسمانی و روانی بهترین گویای این مطلب هستند که آیا ما به قدر کافی مراقب خودمان بوده ایم یا خیر؟
رئیس مرکز مدیریت بیماریهای غیرواگیردار وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفت: بر اساس نتایج اولیه به دست آمده از یک طرح مطالعاتی، 7 درصد جمعیت بالای 30 سال کشور به بیماری دیابت مبتلا هستند... پس بیشتر مراقب خودت باش!
طبق آمار مراکز علمی دنیا (از جمله سازمان بهداشت جهانی) در حال حاضر بیش از 50 میلیون نفر در سراسر دنیا به ایدز مبتلا می باشند و در سال 2003 میلادی هر روز حدود 16000 نفر به تعداد مبتلایان افزوده شده است(در کل حدود 5 میلیون نفر در ظرف یکسال به تعداد مبتلایان افزوده شد)... پس بیشتر مراقب خودت باش!
بر اساس آمارها، کشور در شیب صعودی ابتلا به ام اس قرار دارد. بروز ام اس در تهران طی سه سال گذشته، سه برابر شده است. ایران در حال تبدیل شدن به منطقه پرخطر از لحاظ ابتلا به این بیماری است. حتی مناطقی در کشور که منطقه کم خطر بود نیز در حال افزایش ابتلا به این بیماری است و این نشان از وقوع یک اتفاق دارد... پس بیشتر مراقب خودت باش!
مدیرکل دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت با استناد به آمار 10 سال پیش به طور رسمی اعلام کرد که بیماری های روان در بزرگسالان کشور از متوسط شیوع 21 درصدی برخوردار است... پس بیشتر مراقب خودت باش!
مدیرکل سلامت روان وزارت بهداشت اعلام کرد: بر اساس آخرین تحقیق وزارت بهداشت که بعد از 10 سال انجام شد، 5/26 درصد زنان و 8/20 درصد مردان در طول یکسال به یک نوع اختلال روانی مبتلا می‌شوند... پس بیشتر مراقب خودت باش!
- بیش از 150 میلیون نفر از مردم دنیا در هر برهه از زمان از افسردگی رنج می‌برند... پس بیشتر مراقب خودت باش!
- حدود 1 میلیون خودکشی موفق هر سال در جهان داریم... پس بیشتر مراقب خودت باش!
- حدود 25 میلیون نفر از مردم جهان از اسکیزوفرنی رنج می برند... پس بیشتر مراقب خودت باش!
- 38 میلیون نفر از صرع رنج می‌برند... پس بیشتر مراقب خودت باش!
- بیش از 90 میلیون نفر از یک بیماری وابسته به مصرف الکل و یا سایر مواد رنج می‌برند... پس بیشتر مراقب خودت باش!
- ستاد مبارزه با مواد مخدر در آخرین آمار اعلامی در مورد وضعیت اعتیاد در کشور اعلام کرد: شمار معتادان تفننی حدود 800 هزار نفر در نظر گرفته شده است... پس بیشتر مراقب خودت باش!
و اما نکاتی در باب خودمراقبتی:
• مصرف دخانیات خطر سرطانهای ریه، دهان، حنجره، مری، کبد، مثانه و کلیه را افزایش می‌دهد. بنابراین عدم مصرف دخانیات به طرز معناداری باعث کاهش سرطان‌ها می‌گردد.
• حدود 40-30 دقیقه فعالیت بدنی روزانه را فراموش نکنیم.
• در رژیم غذایی خود از میوه و سبزیجات تازه بیشتری استفاده کنیم.
• برای محافظت از پوست خود در برابر نور آفتاب از کرم ضدآفتاب، کلاه، عینک آفتابی و لباس آستین بلند استفاده کنیم.
• در صورت بروز نشانه‌های هر گونه بیماری به پزشک مربوطه مراجعه کنیم، چرا که هدف ما خود مراقبتی است نه خود درمانی.
• با توجه به اینکه استرس به عنوان ریشه اکثر بیماریهای جسمانی، شناخته شده است، با یاد خدا سعی در کسب آرامش داشته باشیم.
• بخش زیادی از اشکالات ما در خود مراقبتی ناشی از ناآگاهی ماست، بنابراین شرکت در کلاسهای آموزشی را مهم برشمریم.

محدثه دهستانی
کارشناس بهداشت روان