Asset Publisher Asset Publisher

Return to Full Page

آشنایی با گیاه دارویی خار خسک

آشنایی با گیاه دارویی خار خسک


آشنایی با گیاه دارویی خار خسک

خارخسك، گیاهی است علفی، دارای ساقه‌های خزنده و خوابیده بر سطح زمین با برگهای متقابل و مرکب از برگچه‌های كوچك به تعداد چهار تا هشت جفت در طرفین محور برگ است.
برگچه‌های این گیاه بویی نامطبوع و طعمی ترش و كمی گس دارند. گلهای زرد و کوچک آن، به‌صورت پراکنده در طول ساقه‌های گیاه قرار گرفته‌اند میوه‌های آن، چندوجهی و تیغدار به ‌رنگ سبز مایل به زرد، بدون بو یا طعم مشخص هستند. برگچه‌های آن، سطحی ناصاف دارد كه بر روی آن، چهار خار بلند و سخت، دیده می‌شود.
تمام قسمتهای گیاه، مورد استفاده دارویی قرار می‌گیرد؛ اما در ایران، بیشتر میوه آن را مصرف می‌كنند. این گیاه، اصولا بیابانزی و كویری است؛ اما به صورت علف هرز در بیشترِ مناطق کوهستانی بافق و در مزارعه کشاورزی دیده می‌شود.
خواص و كاربردها و طبع خارخسك، طبق نظر حكمای طب سنتی، مركب‌القوی است؛ یعنی از جهتی، تر و در عین حال خشك است و در مجموع، كمی گرم و خشك درنظرگرفته می‌شود؛ این گیاه به‌عنوان دارویی مُلَیّن، مُدرّ، قابض، قاعده‌آور، ضد كرم، افزاینده ترشح شیر، افزاینده اسپرم، خردكننده سنگهای كلیه و مثانه و تسهیل‌كننده عمل تصفیه‌خون و اعمال كبدی، مورد مصرف قرار می‌گیرد.
ریشه این گیاه، مقوی معده و بادشكن و قاعده‌آور است و همراه با میوه آن، مقوی و اشتهاآور بوده و برای درمان بندآمدن ادرار یا قطره قطره خارج شدن ادرار، سودمند است همچنین، در رفع ناراحتیهای پوستی، بواسیر و آسم نیز موثر است.
برگ این گیاه، مقوی و تصفیه‌كننده خون و رافع التهابات مجاری ادراری است. مصرف جوشانده میوه خارخسك همراه با عناب و سپستان، تببر خوبی است. مصرف میوه خارخسك، در جمیع جهات، مانند عصاره گیاه عمل می‌كند و دم‌كرده میوه آن، رافع بیماریهای كلیه و نقرس می‌باشد. مصرف نخود خیس‌شده در آب تازه خارخسك و پرورده‌كردن آن، موجب رفع نارسایی‌های جنسی است؛ زیرا افزایش‌دهنده سطح تستوسترون می‌باشد. غرغره جوشانده آن، برای معالجه التهاب‌ها و برفك دهان، كاربرد دارد. مالیدن یا خوردن روغن خارخسك، به‌عنوان مسكّن درد مفاصل و دردكمر و نیز درخشان‌كردن رنگ رخسار، نافع است.
ماشاا... حاجی شمس الدینی