هفته نامه هفته نامه

Return to Full Page
« Back

مدیریت از نوع جهادی

مدیریت از نوع جهادی



امسال نیز مقام معظم رهبری (مد ظله العالی) برای چندمین سال متوالی بحث اقتصاد و اولویت آن را در کشور حتی در نامگذاری سال نیز مورد تأکید قرار داده اند. نامگذاری که جای تأمل فراوانی در تک تک کلمات آن دارد از کلمه اقتصاد گرفته تا رابطه اش با فرهنگ، عزم ملی در فرهنگ و اقتصاد و نقش مدیریت جهادی در این شرایط  دارد.
در این فرصت محدود می خواهیم نگاهی گذرا به مدیریت جهادی، تبیین مؤلفه های این مدیریت و ویژگیها و شاخصه های آن بپردازیم قبل از این که برداشت از مدیریت جهادی قربانی سلیقه های سیاسی و تعبیر عبارت "هر کس از ظن خود شد یار من" شود.
برای مدیریت معانی گوناگونی گفته اند. عالم شهید، مرحوم آیت ا... مطهری در تعریف مدیریت انسانی می گوید:
«مدیریت انسان و رهبری آن ها ،عبارت است از فن بهتر بسیج کردن و بهتر سامان دادن و بهتر کنترل کردن نیروهای انسانی و به کار بردن آن ها.»
مؤلفه دیگر جهاد است که بسیار قابل توجه و تأمل است. معمولاً بارزترین مصداق جهاد در ذهن ما جهاد و مبارزه با دشمنان دین است اما این جهاد مشقت بار، در فرهنگ دینی و در کلام رسول اکرم (ص)  جهاد اصغر و جهاد با نفس جهاد  اکبر معرفی می گردد.
مسلماً کسانی که در جهاد اکبر و در میدان جهاد با نفس شکست خورده است، در مدیریت جهادی نیز نمی توانند خواسته های حقیقی دین را اجرا کنند.
با تأکید بر فرموده های مقام معظم رهبری، مؤلفه هایی می توان بر شمرد که در ادامه به اختصار به بیان مهم ترین آن می پردازیم.
1- جدیت و تلاش
شاید نخستین و مهم ترین مؤلفه جهادی بودن که به وضوح از این واژه قابل برداشت است عبارت است از: تلاش، خستگی ناپذیر و پرهیز از سستی و تنبلی. البته این جدیت و تلاش باید به سمت منافع ملی جامعه پیش برود نه اینکه منافع شخصی فرد را در برداشته باشد. یعنی در گرفتن حق قسمتی از جامعه تمام عزم خود را جزم کنند نه اینکه از ترس از دست دادن صندلی و پست و مقام خود، از حق آنها بگذرند.
2- خود باوری و توکل
تأکید در کلام مقام معظم رهبری، خود باوری و توکل است. مدیریت جهادی را در این مؤلفه می توان مدیریت  همت و باکری و زین الدین مثال زد، مدیریت کسانی که مسئولیت ها را بر اساس لیاقت و شایستگی افراد تقسیم می کردند و خود را مسئول می دانستند  نه رییس و فرمانده!
با انتقاد افراد آنها را از پست های که شایستگی آن را داشته اند به بهانه های مختلف کنار نمی زدند بلکه کارهای و خطاها ی خود را اصلاح می کردند. یعنی  در مدیریت آنها اتکایشان به خود بود نه غیر و توکل‌شان بر حضرت حق نه بالا دستان.
3- بصیرت و درایت
مدیر جهادی موفق، باید دارای بصیرت و فهم عمیق و علم و درایت کافی باشد. آیات قرآن سرشار است از بیان مدیریت صحیح انبیا و اولیای الهی در صحنه های گوناگون خانوادگی، ارتباط با جامعه، با دشمن، با حق و حقوق مردم......
نمونه عالی این بصیرت و فهم الهی در قرن حاضر، امام خمینی (ره) بود که بدون تحصیل در دانشکده های سیاسی، و با بهره گیری از نور الهی ، در دشوارترین جریانات سیاسی را مدیریت کرد و سیاست مدارترین طراز اول دنیا را متحیر و منفعل نمود.
میتوان اشاره به درایت و هوشیاری آیت ا... خامنه ای در خاموش کردن فتنه سال 88 داشت.
 می توان اشاره ای کوتاه به گرفتن حق مردم توسط  بعضی از مسئولین با حضور پر رنگ خود مردم درجریانات اخیر داشت.
4- اخلاص
مدیریت جهادی بدون اخلاص، بی نتیجه است. اخلاص در خدمت گذاری، از عوامل موفقیت است. اما مهم این است که بدانیم اخلاص، دارای مراتبی است که آن مراتب به میزان خود ساختگی مدیر بستگی دارد. مدیر جهاد گری که خالصانه برای خدا می‌کوشد، نه فریفته تعریف و تمجید های شائبه انگیز می شودنه با دشمنی های شیطنت آمیز دشمنان، دلسرد و نه با انتقاد خود را می بازد.
5-پرهیز از اسراف و تبذیر
واضح ترین نکته ای که می توان در این مؤلفه ها به آن اشاره نمود همین مسئله پرهیز از اسراف و تبذیر است که متأسفانه در جامعه ما کمتر به آن توجه می شود مدیرانی هستند که چون برای خود شأن ویژه ای قائل هستند، بدون توجه به مسائل دیگر، دست به خرج هایی می زنند که ضرر آن را عده ای از کارگران متحمل می شوند.
مسئولیت بعضی از همایش ها ، جلسات را با هزینه های سرسام‌آوری بر عهده می گیرند غافل از اینکه حتی کوچکترین منفعتی  را نیز برای آنها به جز اسم و رسم  پیدا کردن در بر ندارد.
گردآوری: محبوبه رنجبربافقی