هفته نامه هفته نامه

بازگشت به صفحه کامل
« بازگشت

اقتصاد مقاومتی از حرف تا عمل (شماره 56 )

اقتصاد مقاومتی از حرف تا عمل (شماره 56 )



 
امیر عباس امینی| 
تحلیل بانکداری بدون ربا در گفت و گو با رئیس کل اسبق بانک مرکزی آقای طهماسب مظاهری
جای خلی نظارت شرعی بر نظام بانکی
نشریه پنجره شماره 264 
بیش از سه دهه از تصویب قانون عملیات بانکداری بدون ربا در کشور می گذرد و بسیاری از بانک های داخلی با شعارهایی مانند بزرگ ترین بانک جهان اسلام، خود را در میان برترین بانک های جهان، معرفی می کنند. اما چند وقتی است که برخی از آیات عظام، موضوع ربوی بودن نظام بانکی کشور را پیش کشیده اند و معتقدند آنچه که به عنوان بهره در نظام بانکی کشور رد و بدل می شود، نمود واقعی رباست. گفتگوی پیش رو جنبه های مختلف این موضوع را بهتر نشان خواهد داد.
سوال: دلایل بوجود آمدن شکاف میان بانکداری بدون ربا و آنچه در حال حاضر در عملیات بانکی کشور اتفاق می افتد، چیست؟
پاسخ: موضوع این است که نظام بانکی چیزی به عنوان فشار بیرونی را بهانه کرده و از تعیین نرخ سود به صورت قانونی و بر اساس قانون بانکداری بدون ربا سرباز می زند. نظام بانکی فشار بیرون از بانک را بهانه می کند تا اصلاحات داخل بانک را انجام ندهد. یکی از اصلاحات داخلی، نحوه محاسبه سود بانک است. چرا که روش محاسبه سود بانکی صحیح نیست. اصلاح سود بانکی در کشور یکی از اصلی ترین و مهم ترین اقداماتی است که دولت و بانک ها باید نسبت به آن اقدام کنند.
حا باید دید که ریشه این مشکل کجاست؟ بانک ها از پول وصول، اول جریمه را کسر می کنند. دوم سود خوشان را برمی دارند و سپس به بقیه موارد می رسند. در حالی که این موضوع نه تنها مطابق نیست؛ چرا که حتی در بانکداری ربوی هم این کار را نمی کنند. 
باید دانست قانون بانکداری بدون ربا که در سال 1363 تدوین شد، می بایست به روز رسانی شود.  که متأسفانه از سال 63 تا کنون تغییرات و به روز رسانی ها در مورد این قانون انجام نشده است. 
سوال: ساختار کنونی بانکداری، چگونه باید اصلاح شود؟ بانک ها چگونه می توانند بر اساس قانون عملیات بانکداری بدون ربا در بخش تجهیز و تخصیص منابع اقدام کنند؟
پاسخ: در بخش تجهیز منابع با دیافت سپرده های مردم با آنها مشارکت کنند و در بخش تخصیص منابع مهم مشارکت با مردم و صاحبان کسب و کار می تواند به صورت جدی دنبال شود. 
برای مثال بانک عا به جای بنگاه داری یا شرکت داری، می توانند با تولییدکنندگان شریک شوند. در این حالت بانک ها با تخصیص منابع مورد نیاز به صاحبان کسب و کار، در سود و زیان آنها مشارکت خواهند داشت.
متأسفانه در سال های اخیر هر اندازه که بانک ها به سیمت بهبود منابع پیش رفته اند، فعالان اقتصادی واقعی به دلیل کمبود و در برخی مواقع نبود منابع مالی به سمت انزوا و ورشکستگی پیش رفته اند.
-تأملی  بر طراحی جهانی سیستم های بانکی
سیستم های بانکی طوری طراحی شده اند که همه را هر روز و هر چه بیشتر بدهکار کنند و در حقیقت طلبکار اصلی از قبل برای طلبکار بودن و بدهکار کردن دیگران، نقشه و طرح داشته است.
این واقعیتی است که تمام جهان را به فساد و تباهی کشانده و این همان واقعیت انکار ناپذیری است که همه طرفداران حفظ نظام بی نظم موجود، به ویژه متخصصان امور مالی و اقتصادی از هیچ کوششی برای فراموش کردن آن فروگذاری نمی کنند.
باید دانست که فساد و سرقتی که در پوشش بهره های بانکی توسط بانک ها صورت می پذیرد به هیچ وجه قابل مقایسه با فساد و سرق افراد، اشخاص و سازمان هان های غیر بانکی نیست و بسیار بالاتر و بزرگ تر از آن هاست. به طور مثال بد نیست بانید هر روز حدود 20 بانک و موسسه مالی بزرگ، نرخ مبادلات بین بانکی را تعیین می کند. بر اساس این نرخ است که سپس مبادلات مالی به میزان 800 هزار میلیارد دلار از حیله در بازار اوراق مشتقه انجام گیرد. در شماره ی بعدی تفوت نرخ بهره بانکی بیست کشور را با ایران مقایسه می کنیم و در می یابیم که در کشورهایی که اعتقادی به حرمت ربا ندارند، اما نرخ بهره کمتر از کشور ما است.