هفته نامه
« بازگشت
والـدین و فرزندان باید از سـواد رسانهای برخوردار باشند
والـدین و فرزندان باید از سـواد رسانهای برخوردار باشند
خبرنگار هفتهنامه افقکویر، گفتگویی با زیور طالعی، کارشناس ارشد علوم تربیتی انجام داده است تا به پارهای از پرسشها و دغدغههایی که والدین برای شروع سال تحصیلی جدید فرزندانشان با آن روبرو هستند پاسخ داده شود.
افقکویر: خانوادهها بعد از سه ماه تعطیلات تابستان با این دغدغه مواجه میشوند که چطور فرزندانشان را برای سال تحصیلی جدید آماده کنند؟ لطفاً در این رابطه توضیحاتی را ارائه نمایید.
ماه مهر، همانطور که از اسمش مشخص است ماه مهر و عطوفت میباشد؛ دوستی بین دانشآموزان و معلم و دوستی بین اولیاء و مسئولین مدرسه است، همان طور که از اسمش بر میآید ماه شروع بهار تعلیم و تربیت است. همه در ماه مهر دوست دارند به مدرسه بروند؛ حتی بزرگترها هم وقتی میبینند بچه ها به مدرسه میروند دوست دارند خودشان نیز به مدرسه بروند. فرزندان ما با مدرسه مشکل ندارند؛ فرزندمان زمانی که میخواهد به مدرسه برود صبح بیدار میشود، وقتی مادر میخوابد دچار مشکل میشود. وگرنه دانشآموز به مدرسه علاقه دارد؛ چراکه مدرسه محیط شادی برای آنها است، مگر اینکه دانشآموزی مریض باشد و خواب بیفتد. دانشآموزان به خصوص در روز اول و هفته اول مهر چون لباس و لوازمالتحریرشان نو است شوق و اشتیاق خاصی برای رفتن به مدرسه دارند. دانشآموز وقتی مشکل پیدا میکند که خاطره ناخوشایندی برایش در مدرسه اتفاق میافتد، مثلاً از یک موضوعی میترسد یا با دوستش قهر کرده و ... وگرنه بچهها مدرسه را دوست دارند.
افقکویر: با بچههایی که تازه میخواهند به مدرسه بروند و برایشان دوری از والدین سخت است چطور باید رفتار کرد؟
دانشآموزی که تازه میخواهد به مدرسه برود بیشترین مشکلی که دارد دوری از والدین است. بیشتر اوقات کلاس اولیها به مادرشان میگویند مادر خانه نرو و کنار من در مدرسه بمان؛چراکه از این جدایی میترسد خانوادهها باید قبل از شروع ماه مهر گاهی وقتها دو الی سه روز قبل از شروع مهر که برای کلاس اولیها جشن میگیرند و فقط بچه دو ساعت در مدرسه است و او را با محیط مدرسه آشنا میکنند در این فرصت از او پذیرایی و با دوستهای جدید آشنا میشود و دانشآموز دیگر خسته نمیشود. زمانیکه دانشآموز در مدرسه دوست پیدا کرد باعث میشود که با دوستش به مدرسه برود و دیگر احتیاجی نیست که یکی از والدین همراه وی باشد. اگر کودک را پله پله با مدرسه آشنا کنند مشکلی پیش نمیآید.
افقکویر: با شروع سال تحصیلی جدید چگونه میشود بچهها را از کامپیوتر، لپ تاپ و این گونه وسایل جدا کرد، چگونه با این بچهها باید برخورد کنند؟
عصر حاضر، عصر ارتباطات و اطلاعات است، زمانی که ما دانشآموز بودیم هیچ وقت فکر نمیکردیم زمانی برسد که در مدرسه باشیم و تلفن در کیفمان، حتی تصور آن هم مشکل بود. به سرعت جهان در حال پیشرفت است. ما نمیتوانیم با توجه به عصر ارتباطات، فرزند خود را محدود کنیم. باید به بچههای خود سواد رسانهای را یاد بدهیم. یعنی دانشآموز ما باید سواد رسانهای داشته باشند، حتی خود اولیاء هم همین طور؛ در غیراینصورت فرزندمان دچار تردید در هویت میشود. «سواد رسانهای در یک تعریف بسیار کلی عبارت است از یک نوع درک متکی بر مهارت که براساس آن میتوان انواع رسانهها و انواع تولیدات آنها را شناخت و از یکدیگر تفکیک و شناسایی کرد این درک به چه کاری میآید؟ به زبان ساده، سواد رسانهای مثل یک رژیم غذایی است که هوشمندانه مراقب است که چه موادی مناسب هستند و چه موادی مضر؛ چه چیزی را باید مصرف کرد و چه چیزی را نه و یا اینکه میزان مصرف هر ماده بر چه مبنایی باید استوار باشد. سواد رسانهای میتواند به مخاطبان رسانهها بیاموزد که از حالت انفعالی و مصرفی خارج شده و به معادله متقابل و فعالانهای وارد شوند که در نهایت به نفع خود آنان باشد. به دیگر سخن، سواد رسانهای کمک میکند تا از سفرهی رسانهها به گونهای هوشمندانه و مفید بهرهمند شویم.
دانشآموز راهنمایی و ابتدایی ما اگر روش صحیح استفاده از این وسایل را یاد نگیرد افت تحصیلی پیدا میکند. همچنین مشکلات اخلاقی، رفتاری، اجتماعی و ... برای خود و خانواده اش ایجاد میشود و ما نمیتوانیم در عصر ارتباطات بچه را از این وسایل محروم کنیم، بلکه باید دانشآموز مسلح به سواد رسانهای شود. والدین باید نظارت بر کار فرزند خود داشته باشند و سطح سوادش را در خصوص استفاده از این وسایل بالا ببرند.
افقکویر: چه توصیه و پیشنهادی برای دانشآموزانی دارید که علاقه شدیدی به تبلت، تلفن همراه و کامپیوتر دارند تا به درسشان لطمهای وارد نشود؟
اینجا پدر و مادر نقش اساسی دارند، باید از فرزند خود بپرسند امروز چه چیزهایی در مدرسه یاد گرفتی و فردا چه درسهایی داری؟ نگذارند به سرعت دانشآموز به سراغ تلفن همراه و تبلت برود. وی باید برنامه کوچکی بنویسد و در آن کارهای روزانه اش را یادداشت نماید. وقتی والدین برنامه فرزند خود را دیدند، خود بچه هم می فهمد که حواس پدر و مادر جمع است و نباید خطا کند و سراغ تبلت و ... برود و مادر نیز همانطور که مواظب غذای جسمی برای فرزندخود هست، باید به فکر غذای روح او نیز باشد، ارتباط بین فرزند و والدین مهم است. خانواده ها باید در نظر داشته باشند که فرزندشان نباید در محیط بسته بازی کند، بلکه در محیطی باید باشد که والدین بر او نظارت داشته باشند.
افقکویر: چه توصیهای برای دانشآموزان کنکوری که از تابستان به نحو احسنت استفاده نکردند دارید؟
برای کنکور همه بچهها درس میخوانند تا وارد دانشگاه شوند، کنکور هر سال متفاوت است. یا آسانتر می شود یا سخت تر، سؤالها و بچههایی که از این تابستان استفاده کردند برد کردند و بچههایی که استفاده نکردند هنوز فرصت دارند، چون هنوز 9 ماه تا کنکور فرصت است، 45 درصد از سؤالهای کنکور مربوط به پیشدانشگاهی است و اگر دانشآموزی بخواهد جبران کند فرصت فراوان است.
افقکویر: چه توصیهای برای پدر و مادرهای شاغل دارید؟
مادران شاغل و دیگران بدانند خوشبختی بچهها در خریدن تبلت و پوشیدن لباسهای مختلف و ... نیست. خوشبختی در این است که فرزند ما از زندگی خود لذت ببرد و با امکانات کم هم بتواند بسازد. وظیفه اول مادر، تربیت فرزند است و بعد از آن خرجی خانه! مادران شاغل در مرحله اول باید به تربیت فرزندشان بپردازند و محیط پرورش او محیط آرامی باشد.
افق کویر: حرف پایانی:
علاوه بر تعلیم فرزندان، بایستی به پرورش آنها بپردازیم. قناعت، بخشش و.... رابه آنها بیاموزیم و فقط به کلاس کنکور و تست، آنها را نفرستیم، بلکه به پرورش آنها هم بپردازیم.