هفته نامه

قلیان های میوه ای معضلی هولناک تر از شیشه

طیبه زکی زاده| فصل تابستان که می رسد قلیان به عنوان وسیله ای تفریحی تبدیل می شود و آن را بیشتر در دست جوان هایی می بینی که در پارک ها و تفرجگاه ها به کشیدن قلیان مشغول هستند.

باور این جوانان که اغلب تحصیل کرده نیز هستند این است که قلیان میوه ای می کشند و خاصیت دارد غافل از آنکه آنچه به این تنباکوی میوه ای اضافه شده بدتر از کراک و شیشه و هرویین بوده و اعتیاد آور است.

بسیاری از افرادی که درگذشته از قلیان های میوه ای استفاده می کرده اند و دچار افت فشار و سردردهای چند روزه می شدند ، امروز بر این باورند که کشیدن قلیان میوه ای در یک سال اخیر موجب سردرد، عدم تمرکز و به هم خوردن تعادل بدن آنها می شود.

این افراد می گویند: از زمانی که این حالت ها به هنگام استفاده از قلیان میوه ای به ما دست می دهد قلیان را کنار گذاشته و باور مان شده که این تنباکو آغشته به مواد خطرناک دیگری شده که اگر کراک و شیشه نباشد بدون شک هرویین و یا دیگر مواد مخدر است.

اسانس ها و عطرهای مورد استفاده در تنباکوها، حاصل هزاران نوع مواد سمی و کشنده است که هم مصرف کنندگان و هم افراد در معرض دود آن را به عوارض ناشی از آن گرفتار می کند.

کشیدن قلیان، با تنباکوهای میوه ای که امروزه از آن استفاده می شود، از بدترین و پست ترین نوع توتون تهیه می شود و فرد را در معرض ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی و حملات تنفسی قرار می دهد و مصرف کنندگان قلیان بیش از سایر افراد، مستعد مصرف مواد مخدر هستند.

تحقیقات علمی نشان می دهد برخلاف باورهای افراد قدیمی که قلیان را بدون ضرر می دانند دود ناشی از قلیان دارای مواد سمی است که عامل اصلی بیماری سرطان ریه و بیماری قلبی و عروقی شناخته شده است.

قلیان می تواند زمینه ساز مصرف دیگر مواد دخانی باشد، علاوه بر آن استفاده از قلیان هایی که با ترکیبی از اسانس میوه ای هستند معمولا فرد را در طولانی مدت در معرض دود بیشتری نسبت به سیگار قرار می دهند.

کشیدن قلیان یکی از عواملی است که به انتقال بیماری های عفونی نظیر سل و هپاتیت منجر می شود و علت آن استفاده مشترک از قلیان در بین افراد است.

با مصرف قلیان بیش از 600 ماده سمی و مهلک وارد ریه فرد مصرف کننده و اطرافیان خواهد شد.

در صنعت تنباکو، مرغوب ترین آن در اختیار کارخانه های سیگارسازی قرار می گیرد و تفاله های تنباکو برای قلیان استفاده می شود.

مقدار تنباکوی مصرفی در یک وعده قلیان معادل مصرف 20 تا 50 نخ سیگار است و به همین دلیل با افزایش سطح نیکوتین خون مصرف کننده به ظاهر تفننی برای رفع نیاز خود به روش سهل تری که همان مصرف سیگار است، روی می آورد.

بنابراین اعتیاد در قلیان کشی با روی آوردن به استعمال سیگار و اعتیاد به مصرف سیگار نمایان می شود.

تنباکوهای تحت عناوین میوه ای، عطری و اسانس دار نه تنها بی ضرر نیستند بلکه عوارض به مراتب بیشتری نسبت به تنباکوی ساده دارند زیرا مواد آروماتیک ( ترکیبات حلقه ای) موجود در آن ها بر اثر حرارت زیاد خاصیت سرطان زایی و سمی فوق العاده ای پیدا می کنند.

به علاوه مزه و طعم مناسب و سهولت مصرف این گونه تنباکوها نسبت به تنباکوهای معمولی باعث افزایش گرایش بیشتر نوجوانان و جوانان به مصرف و ایجاد وابستگی به آنها خواهد شد.

مصرف قلیان در اماکن سربسته مثل سفره خانه های سنتی یا قهوه خانه ها عوارض آن را دو چندان می کند و سلامت اطرافیان به ویژه کودکان و نوجوانان را در معرض خطر جدی قرار می دهد

اسانس های مواد معطر استفاده شده در تنباکوهای معطر یا میوه ای حاوی هزاران ماده سمی و کشنده است و از آنجا که تنباکو حاوی فلزات سنگینی چون آرسنیک، کروم، سرب و کبالت است در اثر حرارت دیدن آن در مجاورت ذغال، مقادیر زیادی از این فلزات سنگین آزاد می شود که سبب بروز بیماری های مزمن و خطرناک می شوند.

مصرف این تنباکوها علاوه بر تحریک دستگاه تنفس موجب حساسیت و آلرژی می شوند که علایم آلرژیک و سرفه های مزمن همراه با خلط را برای فرد مصرف کننده به همراه دارد.

تنباکو میوه ای به دلیل داشتن رطوبت موجب رشد انواع قارچ ها و میکروب های کشنده در آن می شود و افزودن الکل یا داروهای روانگردان به تنباکوی قلیان های میوه ای از دیگر خطرات استعمال این قلیان ها به شمار می رود.

در طولانی مدت مصرف کنندگان قلیان و اطرافیان آنها که در معرض دود تحمیلی آن قرار دارند همچون مصرف کنندگان آن مبتلا به انواع سرطان ها، بیماری قلبی و عروقی و تنفسی خواهند شد.

دود حاصل از مصرف قلیان ترکیبی از مواد دخانی و سوختی است که خطر جدی برای اطرافیان خصوصاً کودکان محسوب می شود و یک ساعت درمعرض دود قلیان ماندن معادل مصرف 6 تا 8 نخ سیگار است.

استعمال دخانیات تنها به معنی مصرف سیگار نیست و توتون و تنباکو، پیپ و قلیان نیز دخانیات محسوب می شوند که دود ناشی از مواد دخانی بیش از 4000 ماده سمی و 70 ماده سرطان زا دارد.

کارشناس بهداشت محیط