هفته نامه

زندگی بزرگان بافقی(قسمت دهم)

علی خواجه بافقی|

مفیدی، میرزا مصطفی:

میرزا مصطفی خان مفیدی فرزند محمد تقی خان از شعرا و خوشنویسان و مدیران معاصر و از نوادگان مستوفی مفیدی بافقی به سال 1281 خورشیدی در یزد به دنیا امد. تحصیلات مقدماتی را در مکتب خانه های قدیم آموخته و هنر خوشنویسی را بیشتر از محضر برادرش میرزا حسن کوچک فرا گرفت و ناخواسته وارد خدمت انتظامی گردید و به علت تشویقهای مکرری که در راستاسی ایفای وظیفه به دست آورد تا معهادل سرهنگ 2 شهربانی قدیم ترفیع درجه یافت. وی که داماد خاندان حائر زاده بود به سال 1367 خورشیدی در یزد در گشت و در خلدبرین به خاک سپرده شد.

میرزا مرتضی خان، میرزا علی خان و میرزا تقی خان مفیدی فرزندان او بودند

مسئولیت و فعالیتها:

*صاحب منصب کشیک شهربانی یزد

*رئیس راهنمایی و رانندگیس یزد 1320 خورشیدی

*مدیر زندان یزد

*رئیس کلانتری ناحیه دو یزد 1330 خورشیدی

*رئیس کلانتری اردکان 1334 خورشیدی

*جانشین رئیس شهربانی نائین 1336 خورشیدی

* رئیس کلانتری ناحیه دو یزد 1336خورشیدی

میرزا تقی خان مرثیه های زیادی سروده بود که نمونه ای از آن چنین است:

افتاده از دستم علم یا اخا بنگر

دستم ز بازو شد قلم یا اخا بنگر

جسمم سوی خیمه مبر تا که جان دارم

از طفلها گشتم خجل یا اخا بنگر

نمونه از سروده های مصطفی خان چنین است:

شکفت گل به چمن، نسترن بزد لبخند

خبر دهید به گشت، هزار دستان را

نمی دهد به مفیدی اجل دی مهلت

که تا دمی نگرد طرف باغ و بستان را

چشم تیر انداز:

الهی چهره گل نارمیت چون زعفران گردد

که دارای صد هزاران کشته مدفون به هر سویت

الهی کور گردد آن دو چشم مست و تیر انداز

که دارای کسب صیادان و دام انداز ته خویت

الهی صید گردی خود به تیر نازنین رویی

نشیند مادرت به هر عزایت به سر کویت

الهی شامل حال مفیدی لطف شه گردد

که نتواند کند صیدم کمند زلف و ابرویت

فوقی بافقی، فوق الدین احمد:

ملا فوق الدین احمد یزدی بافقی متخلص به(فوقی) از شعرای توانای هجو سرا در سده 11 قمری در بافق به دنیا آمد. او هم دوره شاه عباس و شاه صفی

(1046-1007 خورشیدی) بود تذکره های چاپ شده او را یزدی و یا تفتی معرفی کرده اند. که به استناد نسخه خطی دیوانش که به خط نستعلیق(محمد حسین کاشانی به سال 1281 قمری) در کتابخانه مجلس شورای ملی موجود است وی بافقی است و مطالب مزبور صحت ندارد. کلیات دیوان او حدود 1000 بیت در قالب های ترجیعات، غزلیات، مناجات نامه مثنوی های هزلی فرهاد و شیرین، لیلی و جنون و ساقی نامه است. با سه نفر از شعرای هزل گوی ایران توسط مدرس گیلانی در موسسه مطبوعاتی عطایی تهران در اثری به نام سرور عیش و کامرانی حدود 50 سال پیش به چاپ رسید. او دوبار به هندوستان سفر نمود و مقرب دربار پادشاهان و دولتمردان هند گردید و در سفر دوم در بندر سورت به سال 1050 قمری، 1020 خورشیدی در گذشت: اشعار از اوست:

به پاکدامنی اصل خویش می نازم

که آفتاب، صفا کس کرده از گهرم

نهاز مقوله این مردمم که می بینی

اگر غلط بنده آدم دگرم

به شرم و خلق و حیا چون خودی ندیدستم

حدیث مختصر، امروز زبده بشرم.

فخر الدین احمد بافقی:

از بزرگان و مشاهیر رجال و علمای بافق که موفق شد به مقام مین باشیگری و یوز باشیگری نیز سرافراز گردد. در جوانی مشغول فراگیری علم و کمالات می شود و به دربار شاه عباس کبیر(1007-966 خورشیدی) می رود شاه به وی التفات نموده و از وی می خواهد از دارالشجاعه بافق و دارالعباده یزد سیصد نفر از جوانان دلیر، شجاع و بی باک را برای برقراری امنیت در مواقع لازم گرد اوری نماید. او که خواهر زاده شرف الدین علی بافقی بود به مسند مین باشی دست بازبده و حکومت بافق، سریزد، فهرج، بعضی مناطق کرمان، جندق، مغازه و نوقات رفسنجان به او سپرده می شود.

به روزش همه معدلت کار بود

شب از بهر طاعات بیدار بود

زشمشیر خونریز او روز جنگ

همه روی صحرا شدی لاله رنگ

محمد حسین بیک بافقی: برادر زاده میرزا مسعود بود که به سبب عزت دلاوری و سپاهیگیری که داشت و خدمات ارزنده ای که از خود به جا گذاشته بود از طرف شاه صفی (1021-1007 خورشیدی) به منصب یوز باشگیری مفتخر گشت و به جهت محافظت از دارالقرار قندهار، روانه آن خطه گردید. با وجود سن کم و دوران جوانی اهل تقوی و حیا بود و از مناهی و ملاهی پرهیز داشت و سر انجام به سال 1073 قمری، 1041 خورشیدی دعوت حق را لبیک گفت.

فقیهی، سید اشرف: فرزند سید سلیمان از علما و شعرای معاصر به سال 1279 خورشیدی در بافق به دنیا آمد. تحصیلات علوم دینی را نزد آخوند میرزا یحیی در حسینیه علی معز و نیز سبوطی و جامی را نزد آخوند ملا محمد باقر از مدرسان حوزه علمیه بافق آغاز و برای ادامه تحصیل به یزد عزیمت نموده و در مدرسه مصلی سکنی گزید. وی به علت مطالعه زیاد بیمار و مدت ده سال خانه نشین شد که با پیگیری و رایزنی مرحوم شیخ محمد رازی، از دوستان آیت ا... شیخ محمد تقی بافقی، و بنا به دستور آیت ا... العظمی بروجردی به تهران اعزام و پس از درمان و بهبود به بافق بازگشت و تا آخر عمر امامت جماعت مسجد جامع را عهده دار بود. وی عالمی متقی، شب زنده دار، زاهد و در باور مردم به خوشنامی و تقوی و امانت شهرت داشت. او به سال 1343 خورشیدی درگذشت و پس از تشیعی بی نظیر و با شکوه با حضور مردم بافق، بهاباد و فهرج در رواق امامزاده عبدا...(ع) به خاک سپرده شد.

اشعار از اوست:

چون شمع گداختن به یادم دادند

و آنگاه به شعله ای مرادم دادند

چون آب شدم، اسیر خاکم کردند

چون خاک شدم به دست بادم دادند!

والدم سید سلیمان در ربیع آخرین

کرد منزل آن جهان در جنت خلد برین

در هزار و سیصد و هفتاد وشش

کرده الهامم چنین جان آفرین