به گزارش هفته نامه افق کویر، پیرامون گاستریت ( ورم معده) گفتگویی با دکتر"سید محمود میرترابی" متخصص داخلی بیمارستان ولیعصر(ع) بافق و رییس واحد مشارکت مردمی مرکز بهداشت بافق؛ انجام شد که وی به پرسش های مطرح شده از سوی خبرنگار ما پاسخ داد.

اگر اسید معده زیاد شود معده نمی‌تواند تحمل کند

افق کویر:گاستریت یا ورم معده چیست؟
اولین قسمت گوارش معده است، مکانی که غذا هضم و در روده جذب می‌شود. به خاطر ورود انواع مواد غذایی، داروها، مکمل‌ها و … باعث ضربه و آسیب به معده می شود، تمام بدن تحت تاثیر اعصاب است مخصوصاً معده افرادی که مضطرب هستند را "آندوسکوپی" می کنیم، مانند دوش حمام، اسید وارد معده می شود. زمانی که اسید وارد معده شد باید در قسمتی خنثی شود و جز معده جای دیگری ندارد، چون اگر معده نتواند این اسید را خنثی کند بالا می‌زند و "مری" را اذیت می کند؛ زیرا مری توانایی تحمل این اسید را ندارد یا وارد روده می شود و به صورت اسهال خودش را نشان می‌دهد. حتی توانایی معده هم محدود است و اگر از یک حدی گذشت نمی‌تواند تحمل کند و به صورت "ورم معده"، "زخم معده"، "رفلاکس معده"، "نفخ" و "سوء هاضمه" خود را نشان می‌دهد.
معده، یک ارگانی است که غذا ابتدا وارد آن می‌شود و باید یکسری کارها روی آن انجام شود تا تحویل روده شود. برای جذب، اصطلاح "هضم" را برعهده معده می گذاریم و معده ph اسیدی خاصی دارد و اگر بیشتر یا کمتر از حد شود، مشکل ایجاد می‌کند. "مخاط یا آستر" در معده حالت حساسی دارد و زمان هضم غذا، اگر غذاها با هم سازگار نباشد، روی هم خوری، غذای تند و تیز باعث می‌شود که مخاط معده ورم کند و عوارضی مثل خونریزی و انسداد و … التهاب معده را به‌صورت گاستریت خود را نشان می دهد.

میکروب "هلیکوباکتر پیلوری" در اکثر معده افراد وجود دارد

افق کویر: چند نوع ورم معده داریم؟
۱- عفونی: که علت آن میکروبی است به نام "هلیکوباکتر پیلوری" که در معده اکثر افراد وجود دارد و بیماری زا نیست ولی گاهی اوقات بیماری زا و باعث التهاب می‌شود و یکی از علت‌های گاستریت عفونی است و دیرتر خوب می شود.
۲- مصرف برخی داروها: افرادی که درد پا، میگرنی و داروهای غیر استروئیدی و غیر کورتونی مصرف می‌کنند یا داروهای آسپرین مصرف می کنند. قرص‌هایی مثل بروفن، دیکلوفناک و… درد را بهتر ولی باعث التهاب معده می شود.

اگر علت آن عفونت باشد درمان طولانی مدت است

افق کویر:گاستریت ها از نظر علایم به چه صورت هستند؟
علایم آنها زیاد با هم فرقی ندارد، نفخ معده، درد بعد از غذا، سوءهاضمه، بوی دهان ؛ اگر علت آن عفونت باشد درمان طولانی مدت است و زمان بهبودی آن بیشتر است، ولی مصرف برخی داروها در عرض کم رفع می شود و زودتر خود را نشان و خوب می شود.
تنها دارویی که معده را اذیت نمی‌کند
استامینوفن و ترامادول است

افق کویر: علت به وجود آمدن این بیماری چیست؟
استرس، عفونت، افرادی که درد پا یا درد بدنی دارند و داروها را مثل نقل و نبات خودسرانه مصرف می کنند، تغذیه نامناسب.
داروهای ضد التهابی، التهاب معده را بیشتر می‌کند، تنها دارویی که معده را اذیت نمی‌کند استامینوفن و ترامادول است، درد را بهتر می‌کند ولی ضد التهاب نیست. اگر کسی مجبور به خوردن دارو است می‌گوییم دارو را بعد از غذا بخورد، مثل بیماران روماتیسمی که درد مفاصل دارند و مجبورند داروهایشان را مصرف کنند، باید بعد از غذا بخورند یا داروی معده هم به آنها می‌دهیم. تمام دارو ها التهاب آور نیستند، ممکن است یک دارویی روی معده یک فرد تأثیر منفی بگذارد و روی فرد دیگری نگذارند. نمی توان تقسیم بندی کرد که کدام دارو روی معده جواب می‌دهد یا خیر، تمام داروها روی معده تأثیر می گذارد برخی شدید است و برخی ها خفیف، داروها که روی معده اثر می‌گذارد پزشک به وی خواهند گفت که چگونه مصرف کند!

چون برخی بیماری‌ها، بیماری معده را تقلید می کند

افق کویر: تشخیص این بیماری چگونه است؟
اگر فرد دچار درد معده، نفخ و سوزش سردل و لاغری شدند، باید درمان معده را انجام بدهند و اگر بهتر نشد دنبال بیماری دیگری می گردیم چون برخی بیماری‌ها، بیماری معده را تقلید می کند، مانند صفرا که علائم آن مثل معده یا روده تحریک پذیر است. اگر درمان‌معده جواب داد که یک کار تشخیصی و درمانی انجام دادیم و اگر خوب شد، بیماری معده داشته. بالای ۴۰ سال، سیگار کشیدن، وزن کم، مشاهده خون در استفراغ و یا در مدفوع، اگر با درمان جواب نداد، آندوسکوپی و نمونه گیری می کنیم و کل معده را می بینیم، اگر زخمی باشد آن زخم را می بندیم. در بیمارستان بافق هم انجام می شود و روزانه ۳ نفر را "اندوسکوپی" می کنیم.

باید درمان علتی انجام شود
نه درمان علامتی

افق کویر: درمان این بیماری چگونه است؟
باید درمان علتی انجام شود نه درمان علامتی. گاستریت باید مشخص شود که آیا عفونی است یا به خاطر تغذیه است یا … اگر علت اعصاب باشد به متخصص اعصاب می روند و اگر تغذیه باشد متخصص تغذیه و …
شبها تا سه شب بیداریم و صبح ها می‌خوابیم علت اصلی تولید اسید معده

افق کویر: آیا درمان خانگی دارد؟
اکثربیماری ها مربوط به معده است و باید تعداد وعده های غذایی را زیاد و حجمش را کم کند. معده، اسید ترشح می‌کند و بهترین ضد اسید خوردن غذاست. بهتر است وقتی طرف صبحانه خورد دو ساعت بعد چیزی بخورد. عسل ، ارده، زیتون و تخم شربتی خوب است. غذا باید کاملاً جویده شود چون باید با ماده‌ای به نام "لیزوزیم" ترکیب شود، از تند خوردن غذا جلوگیری شود، چون باعث می شود که هوا را وارد معده کنیم، ظرفیت معده برای هوا محدود است و به صورت نفخ و … خودش را نشان می‌دهد. نیم ساعت این طرف و آن طرف غذا آب خورده نشود، بهتر است، قبل از غذا میوه و سبزی و سوپ خورده شود، بهتر است، و باعث می‌شود معده زودتر تخلیه شود، نباید غذا زیاد در معده بماند، اگر قسمت پایین معده را با ماکارونی و گوشت پرکنیم غذا می ماند و نفخ می شود، قبل از غذا میوه یا سبزی یا سوپ بخوریم معده زود تخلیه و یک آرامشی به معده می دهد، زیرا معده شبیه به قیف است که بالای آن فراخ و هر چه به سمت پایین معده نزدیک شویم جمع تر می شود.
دراز کشیدن بعد از غذا کار اشتباهی است و باید در خانه قدم بزنند که معده بتواند غذا را هضم کنند. فاصله گذاری بین غذا بسیار خوب است آن هم حدود ۲ ساعت. مصرف سبزی و میوه موجب می شود که زخم ها و چین های معده ضد عفونی شود. مصرف سیگار و قلیان مواد نیکوتین چیزهایی هستند که مستقیم روی معده اثر می‌گذارند و چین و پرزهای معده دچار مشکل می کند. عادت بدی که داریم این است که شبها تا سه شب بیداریم و صبح ها می خوابیم. تمام بدن ما شب استراحت می‌کند و در روز فعال است حدود ساعت ۱۰ شب بدن شروع به استراحت می کند و تنها جایی که کار شروع می‌شود معده است. در حال خواب یک سری مواد ترشح می‌شود که باعث می شود هضم غذا بهتر شود و اگر فرد بیدار بماند مانند روز حساب می شود.بیدار ماندن در شب اسید معده را زیاد می کند. صبحانه حتماً باید مصرف شود توصیه من این است که آب و عسل درست کنند و در یخچال گذاشته و صبح مصرف گردد تا اسیدی که تا صبح در معده تولید شده جبران شود، شب غذای سبک خورده شود معده کارش را راحت‌تر انجام دهد.
نباید معده را از هر چیزی محروم کرد مخصوصاً افرادی که در سن بلوغ هستند بدن نیاز به چربی، پروتئین لبنیات و … دارد، باید مصرف شود.
اگر گاستریت درمان نشود باعث سرطان معده می گردد
افق کویر:علت عفونت معده چیست؟
هر میکروبی در هر جایی از بدن لانه گزینی می‌کند، میکروب ها وقتی وارد معده، می شود اسید معده آنها را از بین می‌برد افرادی که داروی معده زیاد مصرف می کنند، بیشتر عفونت می‌گیرند چون ماده نیست که میکروب‌ها را از بین ببرد. "هلیکوباکترپیلوری" میکروبی است که دم دارد و در معده لانه گزینی می کند و با بدن همزیستی دارد ولی کاری به بدن ندارد اما بعضی اوقات که شرایط به هم می خورد می شود التهاب ایجاد می‌کند و باعث زیاد شدن عفونت می شود هلیکوباکتر پیلوری در معده جایگزین می‌شود و اکثر افراد هم دارند. درصدی از آنها بیماری زا می شوند که باید آنها از بین برود و اگر درمان نشود باعث سرطان معده می گردد.
جذب در روده انجام می‌شود، از اول روده جذب انجام می دهد و طبقه‌بندی دارد، آهن در یک قسمت خاصی از روده جذب می شود، کلسیم و پروتئین ها هم در جاهای دیگر.
افق کویر: چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟
بیمار علت آن را بداند که به خاطر مصرف بعضی غذاها، پرخوری، خوردن آب سرد بوده است یا خیر. مصرف کلپوره، آویشن، عسل و نبات را می شود در خانه مصرف کرد برای دل درد، درد معده، استفراغ و اسهال.
افق کویر: آیا این بیماری خطرناک است؟
ورم معده خطرناک نیست، ولی اگر درمان نشود باعث بدتر شدن آن می‌شود. آستر معده که قوی است کم‌کم از بین می‌رود و به زیر معده می‌رسد؛ دیگر دفاعی ندارد و باعث خونریزی یا انسداد یا مواد غذایی را درست دفع نمی کند.

سارا شفیعی|