هفته نامه هفته نامه

بازگشت به صفحه کامل
« بازگشت

درنگی در چند کتاب شاهکار

درنگی در چند کتاب شاهکار



در ادامه بررسی کتاب استاد محمد اسفند یاری با عنوان کتاب پژوهی، شایسته بود تا به تعدادی از کتابهای شاهکاری که در زمینه ها و جنبه های مختلف علوم و ادبیات نگاشته شده اند، گذری ونظری داشته باشیم، تا بدانیم و بفهمیم آنچه ایشان در باب زمان بردن و صرف اوقات بسیار برای خلق و پدید آوری کتابی با ارزش و شاهکار بیان نموده اند تا چه پایه بر حق و استوار است.
آنچه از این پس به عنوان کتابهای شاهکار مورد اشاره قرار می گیرد همه در یک رده و همسنگ نیستند. برخی از آنها شاهکار جهانی است، برخی شاهکار ملی؛ برخی دیگر شاهکار اعصار و تعدادی نیز شاهکار همین عصر می باشد. در این مختصر، تنها به کتابهایی اشاره می شود که یک- دو جلد و حداکثر سه- چهار جلد است و با وجود این، زمانی دراز صرف تألیف آن شده و با عرقریزی روح فراهم آمده است.
-کتاب «حاوی»: محمد بن زکریای رازی، کتاب الجامع الکبیر(معروف به حاوی)  را در مدت پانزده سال فراهم آورد. این اثر، مفصلترین و مهمترین کتاب رازی و دایره المعارف پزشکی است.در این کتاب بیماریهای مختلف و راههای درمان آنها یاد شده است. کتاب حاوی در سال 1279 میلادی به لاتینی ترجمه شد. رازی درباره پشتکار خود در تألیف و عمر و سرمایه ای را که در کار این کتاب صرف نمود، سخنی غیرت برانگیز دارد:
«حوصله و جهد من در طلب دانش تا آن حد بود که در یک فن بخصوص به خط ریز، بیش از بیست هزار ورقه چیز نوشتم. پانزده سال از عمر خود را شب و روز در تألیف الجامع الکبیر(حاوی) صرف کردم. بر اثر همین کار قوه بیناییم را ضعف دست داد و عضله دستم گرفتار سستی شد و از خواندن و نوشتن محرومم ساخت. با این حال از طلب باز نمانده ام. پیوسته به یاری این و آن می خوانم و بر دست ایشان می نویسم.»
کتاب روح القوانین: منتسکیو، کتاب روح القوانین را طی بیست سال تألیف کرد. این کتاب، شاهکاری در فلسفه سیاسی و کالبد شکافی انواع حکومتهاست و به بسیاری از زبانها ترجمه شده است. از مهمترین آرای این کتاب، تز تفکیک قو است که امروزه در بسیاری از کشورهای جهان عملی می شود.«آلربماله» و «ژول ایزاک» گفته اند که منتسکیو برای تدارک این تألیف **(به معنی بلند،بزرگ) بیست سال تمام بلا انقطاع رنج کشید. قسمتی از اروپا را سیاحت کرد تا اینکه کتاب را در سنه 1748 میلادی به انجام رسانید. منتسکیو خود در مقدمه کتابش چنین گفته است:
«من چندین بار این کتاب را شروع و چندین دفعه آن را ترک کردم. هزار دفعه اوراقی را که نوشته بودم، به باد دادم. مقصود خود را بدون تشکیل یک منظور بخصوصی تعقیب می کردم. نه قواعد کلی را می شناختم و نه استثناها را. حقیقت را پیدا می کردم و در اثر عدم تشخیص آن را از دست می دادم. اما کم کم اصول خود را کشف کردم و آنچه می خواستم، خود بخود به سراغ من آمد و در طی بیست سال کتاب من شروع شد و پیشرفت نمود و تمام شد.»
کتاب دُن کیشوت: سِروانتس، رمان معروف و شاهکار جهانی دُن کیشوت را طی نزدیک به بیست سال فراهم آورد. تألیف این کتاب  حول و حوش سال 1597 میلادی آغاز و تا سال 1615 میلادی به درازا کشید. قهرمان کتاب، نجیب زاده ای است، خیال پرور و آرمانگرا و بی نهایت مضحک.               ادامه دارد...

به کوشش: امیر عباس امینی