*المَنّا: نوعی صمغ و ماده شیرین که بر سنگها و برگ درختان می نشسته، مانند شیر خشت یا (ترنجبین)، یا (مَنّ) طعامی بوده که برای بنی اسرائیل از آسمان فرود می آمد« و اَنزَلنا علیکم المَنَّ و السَّلوی» (بر شما ترنجبین و مرغ بریان فرو فرستادیم)(سوره بقره آیه 57 )

*سَلوی: نام پرنده ای سفید از تیهو کوچکتر که به عزی سلوی و به ترکی(بلدرچین) گویند. (سوره بقره آیه 57 )

*صفا: بمعنی پاکی، خلوص، بدون شائبه

سنگی که چیزی از گل و خاک در او نباشد، کوهی کنار خانه کعبه مقابل(مروه) که دارای سنگهای صاف است(اِنَّ الصَفا و المَروَهَ مِن شعائِر ا...) کوه صفا و مروه از شعائر الهی است)(سوره بقره آیه 158 )

*مروه: کلمه (مَروه) در لغت بمعنی سنگ سفید براقی است که بوسیله آن آتش میافروخته اند، نام کوهی است در مکه. (مروه و صفا نام دو کوه در مکه که سعی میان آن دو و حتی در عصر جاهیلیت نیز از مناسک حج بوده)(سوره بقره آیه 158 )

*مسیح: نام حضرت عیسی بن مریم(ع)، از این جهت با این نام مشهور شد، چون گویند دست بر بیمار می مالید شفا می یافت، و یا همواره در حرکت و سیر بود و یا چون(مَدهون) شده به دنیا آمده بود(یعنی بسر او(روغن مخصوص مالیده شده بود.)

*موسی: موسی علیه السلام فرزند عمران لفظی است عِبری به معنی( از آب گرفته شده)، از پیامبران اولولعزم بوده و شرح مبارزاتش با فرعون زمان خویش بطور تفصیل در سوره های مختلف قرآن ذکر شده است.

*هدهد: نام پرنده ای است که تاج یا شانه ای بر سر دارد و بال و پرش بخطهای رنگین آراسته و بوئی بسیار نامطبوع دارد، و در قوت بینائی وحدت نظر بآن مثل میزنند.

گاهی کلمه هُدهُد بمعنای وسیعتری استعمال می شود و در این استعمال کبوتر و پرندگان شبیه بآن را هم (هدهد) می گویند. و بنابراین بعید نیست که مراد از کلمه(هدهد) در قرآن کبوتر نامه رسان( حمام زاجل) باشد که از روزگار(بابلیها) تا کنون در این وظیفه استخدام می شود،(هدهد نامه رسانِ حضرت سلیمان بوده است)

این کلمه در آیه 20 از سوره نمل استعمال شده است.

*هاروت و ماروت: دو فرشته بودند و در زمان حضرت سلیمان که بصورت بشری در شهر بابل مُمَثَّل شده بودند تا مردم را با سحر و جادو آزمایش کنند.« و ما اُنزِلُ علی الملکین بِبابلَ هاروتَ و ماروتَ»

و آنچه نازل شده بود بدو فرشته هاروت و ماروت در شهر بابل(سوره بقره آیه 102) برای اطلاع بیشتر به تفاسیر سوره بقره مراجعه شود.

*هارون: لفظی است غیر عربی(اَعجَمی) به معنی کوه نشین یا نورانی است.

هارون از انبیاء بنی اسرائیل بردار پدر و مادری حضرت موسی است که در عین نبوت وزیر و معاون موسی هم بوده است.

1-(ثُمَّ اَرسلنا موسی و اَخاهُ هارونَ بِآیاتنا) سپس موسی و برادرش هارون را با معجزاتی فرستادیم.(سوره المومنون آیه 45 )

2-(وَآجعَل لی وزیراً حین اَهلی هارونَ اَخی) موسی از خدا خواست که وزیری از کسانم برایم قرار بده. پیشنهاد می کنم هارون برادرم را( سوره طه آیه 29)

بروایاتی هارون بیش از موسی عمر کرد و زودتر از او وفات یافت و هر دو در بیابان (تیه) از دنیا رفتند.

 (منابع و مأخذ این واژه ها به این قرار است

1-لغات قرآن در تفسیر مجمع البیان( نویسنده الیاس کلانتری)

2-واژه های قرآن: اثر: محمد رضائی

3-قصص قرآن: اثر: صدر الدین بلاغی

 ادامه دارد...

به کوشش: عباس جادری