به گزارش هفته نامه افق کویر، در خصوص حقوق مطرح شده زنان در قوانین موضوعه کشور "صدیقه دهقان شادکام" معاون اداره کار و رفاه اجتماعی شهرستان بافق که اکنون نماینده مدیرکل در هیات حل اختلاف اداره این شهرستان می باشد؛ در گفتگو با "افق کویر" به سوالات مطرح شده پاسخ داد:
افق کویر رابطه زنان کارگر تشکل‌های کارگری چگونه است؟ آیا فعالیت گسترده زنان کارگر در این تشکل‌ها مشاهده می شود؟
زنان شاغل ، در تشکلهای کارگری حضور دارند، اما به طور کلی در مقایسه با جمعیت شاغل، حضور زنان در تشکلهای کارگری چندان گسترده نیست. البته میزان حضور آنان در تشکل های کارگری همانند حضور در عرصه های دیگر اجتماعی رو به رشد است.
افق کویر زنان کارگر در ایران دچار چه تبعیض‌هایی هستند؟
از لحاظ قانون کار بین کارگر زن و مرد هیچ تبعیضی وجود ندارد و زنان از حقوقی چون مردان برخوردارند و طبق قانون برای انجام کار مساوی در شرایط مساوی باید به زن و مرد مزد مساوی پرداخت می شود و تبعیض در تعیین میزان مزد بر اساس سن، جنس، نژاد و قومیت و اعتقادات سیاسی و مذهبی ممنوع است.
افق کویر یکی از مهمترین مسایلی که در مورد زنان شاغل مطرح می‌شود، اصرار نداشتن زنان شاغل، برای دستیابی به حقوق خودشان است، علت چیست؟
به دلیل کمبود فرصتهای شغلی برای زنان در مقایسه با مردان.. و نیز به دلیل اینکه زنان عمدتا مسؤولیت سر پرستی و تامین معیشت خانواده را بر عهده ندارند بعضا به مشاغلی با حقوق و مزایای پائین رضایت می دهند و کمتر از مردان به دنبال احقاق حقوق قانونی خود میباشند. البته با افزایش آگاهی زنان به حقوق قانونی خود این موضوع روز به روز کمرنگ تر شده است.
افق کویر: برای انجام کار مساوی و در شرایط مساوی در یک محیط کار، باید مزد زن و مرد به چه نحوی پرداخت شود؟
در شرایط کار مساوی حقوق و مزایای زنان کارگر با مردان کارگر برابر است.
افق کویر: آیا تفاوتی جهت استخدامی بین زنان و مردان وجود دارد؟
بسته به نوع شغل و فرصتهای شغلی موجود و نیز مسئولیت مردان در قبال تامین معیشت خانواده و نیز میزان تقاضای کمتر زنان برای اشتغال نسبت به مردان استخدام نیروی مرد بیشتر از نیروی زن است اما در شرایط مساوی تفاوت چندانی وجود ندارد.
افق کویر: در خصوص مرخصی بدون حقوق زنان، توضیحاتی بفرمایید و در چه شرایطی قابل قبول است؟
مرخصی بدون حقوق کارگر و مدت زمان آن و شرایط برگشت به کار وی، پس از استفاده از مرخصی با توافق کتبی کارگر یا نماینده قانونی او و کارفرما تعیین می شود.
افق کویر: نحوه پرداخت حقوق وظیفه به وراث قانونی متوفی(زن)چگونه است؟
در شرایطی که فوت کارگر اتفاق بیفتد مطالبات مربوط به حقوق و مزایای قانونی در مدت کارکرد و مزایای پایان کار وی از طرف کارفرما به وراث پرداخت می گردد.
افق کویر: زنان شاغل یا بازنشسته ای که به تنهایی متکفل مخارج فرزندان خود هستند از کمک هزینه عائله‌مندی و اولاد برخوردار می‌شوند؟
زنان کارگر همانند مردان کارگر از حق اولاد برخوردار هستند حتی اگر سرپرست خانوار هم نباشند. عائله مندی به2 شرط وابسته است شرط اول داشتن 720 روز سابقه پرداخت حق بیمه کار و شرط دوم اینکه سن فرزندان از هجده سال كمتر باشد و يا منحصراً تا پايان تحصيل، به تحصيل اشتغال داشته باشند، يا در اثر بيماري يا نقص عضو طبق‌گواهي كميسيون هاي پزشكي موضوع ماده 91 اين قانون تامین اجتماعی قادر به كار نباشند. ‌ميزان كمك عائله‌مندي معادل سه برابر حداقل مزد روزانه مصوب شورای عالی کار در هر سال براي هر فرزند در ماه مي‌باشد.
‏افق کویر: قانون کار درباره زنان کارگر انجام چه کارهایی را مجاز نمی داند؟
انجام کارهای خطرناک، سخت و زیان آور و نیز حمل بار بیشتر از حد مجاز و بدون استفاده از وسایل مکانیکی برای کارگران زن ممنوع است.
افق کویر: چندماه مرخصی بارداری و زایمان به زنان کارگر تعلق می گیرد؟
مرخصی زایمان برای کارگران در حال حاضر 9 ماه می باشد.
افق کویر: دوره مرخصی زایمان جزو ایام تعلیق از کار محسوب می‌شود؟
مرخصی زایمان با تایید سازمان تامین اجتماعی جزو سابقه کار، کارگر زن از نظر بازنشستگی می باشد و حقوق و مزایای وی طبق مقرر ات قانون تامین اجتماعی پرداخت می شود. در طول مرخصی زایمان قرارداد کارگر زن به حالت تعلیق در می آید.
افق کویر: در خصوص ساعت شیردهی توضیحات لازم را بفرمایید؟
کارفرما مکلف است به مادران شیرده تا پایان2 سالگی فرزند، پس از هر سه ساعت کار، نیم ساعت فرصت شیردادن بدهد.
افق کویر: کار شب برای زنان ممنوع است یا خیر؟ در این باره توضیح دهید؟
انجام کار در شب تنها برای کارگران نوجوان زن و مرد ممنوع است. کارگری که سن وی بین 15 تا 18 سال تمام باشد کارگر نوجوان نامیده می شود.
افق کویر: شرایط و سن بازنشستگی زنان، را بیان بفرمایید؟
شرایط و سن بازنشستگی تابع مقررات سازمان تامین اجتماعی می باشد. به طور کلی مشمولین قانون تامین اجتماعی با داشتن2 شرط می توانند بازنشسته شوند. 1- حداقل 10سال حق بیمه مقرر را قبل از تاریخ درخواست بازنشستگی پرداخت کرده باشند 2- سن مرد به 60 سال تمام و سن زن به 55 سال تمام رسیده باشد. البته زنان کارگر( زنان مشمول قانون کار و تامین اجتماعی) می توانند به شرط داشتن 20 سال سابقه کار و 42 سال سن با 20 روز حقوق بازنشسته شوند.

الهام نصیرزاده