به گزارش هفته نامه افق کویر، گمرک بافق، زاییده مصوبات اولین سفر هیئت دولت به استان یزد است. این مصوبات در سفرهای استانی دولت هشتم روی داد. گمرک به همت خبرنگاران افق کویر، نمود خارجی یافت و با پشتکار فرماندار وقت و نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی پیگیری شد تا به نتیجه رسید. به علت عدم مراجعه شرکت ها؛ به ویژه شرکت سنگ آهن مرکزی که بزرگترین صادر کننده مواد خام (سنگ آهن) به کشور چین و پاکستان بود، این گمرک رونقی نیافت و تعطیل شد، ولی به گفته یکی از کارشناسان هنوز کد گمرکی آن از دست نرفته است! اگر دوباره عزم مسئولان شهرستان به ویژه فرماندار، جزم شود قادر خواهد بود تا دوباره آب رفته را به جوی بازگرداند.

در سال گذشته صادراتی نداشتیم
ابتدا به سراغ " محمد حسین دهقانی تفتی"مدیر عامل شرکت معادن بافق ( معدن کوشک) رفتیم وی گفت: متاسفانه مشکل داشتیم و سنگ ما را یک شرکتی به نام شرکت هولدینگ، صادر می‌کرد و دستورالعمل کار ما بود، باید پروانه بازرگانی را تمدید می‌کردیم که نشده و در صدد تمدید هستیم که بتوانیم آن را انجام دهیم. در سال گذشته صادراتی نداشتیم و محصولمان را به شرکت ذوب روی بافق دادیم که چرخه تولید را کامل کنیم، یزد، مشکل مواد اولیه داشتند، ما کل خاک را به ذوب روی بافق دادیم.
وی در پاسخ به این پرسش که اگر گمرک دوباره فعالیتش را شروع کند آیا استفاده می کنید؟ گفت: بله، اگر گمرک دوباره فعالیتش را شروع کند استفاده می کنیم، ما دنبال کارت بازرگانی هستیم که بگیریم و به نفع ما است. اگر کارت بازرگانی را در یزد بتوانیم بگیریم به نفع ما است که بتوانیم صادر کنیم و کل نیرویی که باید در بندرعباس صرف کنیم و ۱0 نفر آن جا بگذاریم، دیگر انجام نمی دهیم و همین جا امورات آن را انجام می‌دهیم.

کار خام فروشی انجام نمی دهیم
وی در پاسخ به پرسش اینکه زمانی که گمرک افتتاح شده بود آیا از قبل این مشکل را داشتید؟ افزود: بله، ما این مشکل را داشتیم و اکنون در صدد این هستیم مشکل را رفع و کارت بازرگانی را حل کنیم و بتوانیم مستقیم از گمرک استفاده کنیم. در برنامه ما است که کنسانتره را مستقیم صادر نکنیم و کار خام فروشی را انجام ندهیم، به ذوب روی بافق بدهیم و تا تبدیل به شمش کنند و اگر برنامه عوض شد انشاا... صادر می کنیم.
وی در پایان گفت: امیدوارم بتوانیم این صنعت روی را در استان از صفر تا صد ادامه بدهیم و چرخ تولید را در استان بچرخاند و نیاز به صادرات خام نباشد.

اکنون صادرات ممنوع است
سپس به سراغ یکی از کارشناسان واحد بازرگانی شرکت سنگ آهن مرکزی رفته و از وی سوال شد که چرا این شرکت، سنگ خود را در سالیان پیش از طریق گمرک بافق صادر نمی کرده است؟ گفت: فرآیند صادرات و صدور اظهارنامه گمرگ حتما باید باشد وگرنه قاچاق محسوب می شود. اکنون صادرات ممنوع است به خاطر عوارضی که وجود دارد و به صرفه نیست همچنین سخت گیری می کنند. یک سال است که عوارض بسته اند و سخت گیری می کنند برای صادرات کنسانتره . گمرک بافق مجوز آن باطل شده و بیشتر برای واردات بوده. آنها می‌خواستند جنسی که بیاورند به تهران یا یزد مستقیم اینجا می آوردند، مثلاً به جای اینکه در انبار یزد خالی کنند مستقیم اینجا می‌آوردند، اینجور چیزی بوده که راحت و سریع تر استفاده کنند، به عنوان بنگاه نبوده که نیرو داشته باشد.

متأسفانه گمرک کمکی نمی کند
وی ادامه داد: حمایت برای صادرات است و گمرک چه حمایتی کرده؟ مثلا من اینجا هزینه می‌دهم به گمرک و گمرک یزد به نفعش است و دوباره برای مرز خروج از بندرعباس توسط کشتی به مشکل بر می‌خوریم و دوباره باید هزینه کنیم، هیچ فایده ای ندارد و دوبار باید انجام شود، یک سیستمی ندارد که اینجا پروانه گمرک صادر ‌شود تا آنجا کمک کند. متاسفانه گمرک کمکی نمی کند. سیستم ما فرق دارد و باید دوباره از اول انجام شود، پروسه مراحل صدور پروانه، بارگیری و ... که اینجا انجام نمی‌شود؛ اینجا نهایتا بار را وارد قطار می‌کند و در دپو تخلیه می‌کنند، کشتی هم همیشه آنجا نیست و باید اجاره کنند و اگر دیر بارگیری کنند خسارت می بینند.
وی افزود: گمرک برای واردات خوب است و برای صادرات بیایند یک تجهیزاتی بگذارند که در بندر عباس ایراد نگیرند. برای بار بسته بندی شده خوب است چون بار بسته بندی همیشه بسته است و ترخیصی گمرک بگیرند. اما بار ما فله ای است و مشکل ما بار فله ای است و یک فرایندی برای تعیین وزن است. خود کشتی یکسری شماره هایی دارد و باید بازرس بیاید وزن را مشخص می‌کند به این سادگی نیست که بگوییم توزیع می‌کنند و شرایط خاص خودش را دارد. برای بار فله‌ای یک مقداری سخت است و گمرک زیر بار نمی رود و هر گمرکی برای خودش قوانینی دارد.

بار فله ای شرایط خاص خودش را دارد
وی در پاسخ به این پرسش که آیا مقدمات کار صادرات را نمی توانستید در این شهرستان انجام دهید؟ گفت: برای بار بسته بندی می توان، ولی بار فله ای شرایط خاص خودش را دارد و باید کشتی بیاید. یکجا تخلیه، و یک واگن بارگیری دارد که یک جایی تخلیه کنند و همین را بارگیری کشتی کنند. خود گمرک واگن را قبول ندارد می‌گوید من وزن خود کشتی را قبول دارم و شرایط خاص خود را دارد و کشتی باید وزن شود که فرمول خاص خودش را دارد که چقدر کشتی در آب فرو رفته، چقدر مخزن و غیره دارد؟ شرایط سخت است و گمرک زیر بار نمی‌رود. اکنون گمرک به بارهای ما گیر داده و می گوید بازرس را خودم مشخص کنم و بازرسی دیگر را قبول ندارم. باید از هفت‌خوان رستم بگذریم که بخواهیم صادرات انجام دهیم.
وی در خصوص راه اندازی گمرک گفت: همه باید همکاری کنند و باید ببینند که بافق چه توانایی هایی دارد. باید روی خرما، پسته کار شود که برای صادرات فراهم گردد و می توان از طریق بافق فعال نمود، به صرف سنگ آهن نیست و چون مواد معدنی ممنوع و ذخیره سنگ آهن کم است. در ایران و مصرف داخل زیاد است و باید به خاطر مشکلات تحریم، که پولش به مشکل بر‌خوریم اما بخواهند روی خشکبار که بافق توانایی‌هایی دارد، می‌تواند انجام شود. متاسفانه فرمانداری یا فردی نیست که بخواهد پیگیر باشد بحث صادرات را روی سایر پتانسیلی که بافق دارد کار کند کسی نیست که پیگیری کنند و وقت بگذارند روی صادرات.
در ادامه "ولی ا ... رنجبر" رییس صنعت، معدن، تجارت بافق در این خصوص گفت: اگر گمرک در شهرستان فعال شود در حوزه صادرات و واردات به شهر خیلی کمک می کند
مدیرکل گمرک استان یزد با بیان اینکه بستر لازم جهت ترخیص کالا های صادراتی در شهرستان بافق فراهم شده بود، اظهارداشت: متاسفانه با وجود استقرار گمرک در بافق، هیچ یک از واحدهای تولیدی شهرستان به گمرک مراجعه نداشتند.
محمدحسین سلمانی افزود: گمرک استان به مدت ۳ سال هزینه های بسیاری را متحمل و در بافق مستقر شد اما عملکرد گمرک این شهرستان در مدت استقرار صفر بوده و لذا گمرک جمهوری اسلامی ایران با توجه به نبود عملکرد صادراتی دستور تعطیلی نمایندگی گمرک یزد در بافق را صادر کرد.
در حال حاضر نیز با توجه به راه اندازی سامانه جامع امور گمرکی و عدم نیاز به حضور صاحبان کالا در گمرک و امکان اظهار کالااز راه دور، زمینه صادرات بدون استقرار گمرک کاملا فراهم شده است.

سارا شفیعی|