نقش شیر مادر در تغذیه و رشد کودکان نارس
نوزادی که قبل از هفته 37بارداری متولد می شود را نوزاد نارس می نامند نیازهای فیزیولوژیک نوزاد نارس با نوزاد رسیده متفاوت است ترکیب شیر مادری که نارس زایمان کرده است متناسب با نیاز شیرخوار می باشد و به همین دلیل شیر مادر بهترین انتخاب تغذیه ای برای این نوزادان است.
آغوز (کلستروم) این مادران حاوی مقادیر بیشتری فاکتورهای ایمنی بخش و عوامل ضد میکروبی می‌باشد. از آنجا که این کلستروم پتانسیل بسیار زیادی در پیشگیری از ابتلای نوزاد نارس به عفونت دارد لذا باید ذخیره شده و زمانی که امکان شروع تغذیه وجود دارد به عنوان اولین تغذیه نارس از آن استفاده شود.
نوزادان نارس با تغذیه مصنوعی بیشتر دچار اسهال و عفونت های ادراری شده و نیاز به درمان آنتی بیوتیک دارند. جهت تامین نیاز نوزاد نارس برای تکامل و نمو ، شیر مادر هیچ جایگزینی ندارد تمام موارد موجود در شیر مادر به راحتی هضم شده . بار سدیم کمتری برای کلیه ها تولید می نمایند و در نتیجه شیر مادر به عنوان منبع تغذیه ای،کیفیت بالاتری دارد.
برخی بیماریهای دستگاه گوارش در طی دوره نوزادی اتفاق می افتد که هر چه نوزاد نارس تر باشد در معرض خطر بود عدم تکامل روده و عفونت در بیماریزایی آن نقش دارند و تغذیه مصنوعی میزان وقوع این دو عامل را افزایش می دهد عوامل رشد موجود در شیر مادر اثرات ترمیمی موثری بر مخاط دستگاه گوارش دارد شیر مادرانی که نوزاد بسیار نارس به دنیا می آورند حاوی غلظت بالایی از این عوامل می باشد شواهد زیادی دال بر اختلال در نمو عصبی و شناختی شیر خواران نارسی که تغذیه مصنوعی دارند وجود دارد.
بسیاری از مادرانی که زایمان های زودتر از موعد داشته اند به سبب نگرانی از ناکافی بودن شیر خود،عدم رشد مناسب کودک، وتصور مناسب بودن شیر خشک جهت افزایش وزن نوزاد، از دادن شیر خود به نوزاد خودداری می کنند.
در صورتی که تحقیقات نشان داده شیر مادر نه تنها برای رشد جسمی و فیزیکی نوزاد، بلکه به منظور تسریع رشد فکری و ذهنی او نیز بسیار مفیدتر و مناسب تر از شیر خشک است.نیاز های تغذیه ای نوزادان نارس نیز با نوزادان ترم (رسیده) تفاوت دارد. نیاز به انرژی ، برای تامین نیازهای  متابولیک پایه و نیز فراهم کردن سرعت رشد مناسب در نوزاد نارس بیشتر است. نیاز به پروتئین نیز در نوزادان نارس بیش از نوزادان ترم است. در مورد چربی ها، هضم و جذب چربی در نوزادان نارس کامل نیست. نیاز به سدیم، فسفر، آهن و برخی ویتامین ها در نوزادان نارس بیشتر است. ترکیب شیر مادری که نوزاد نارس به دنیا آورده است با شیر مادر نوزاد رسیده تفاوت دارد به طوری که شیر مادر نوزاد نارس تا حدود زیادی تغذیه ای این نوزادان را تامین می کند.                     
منبع:فصلنامه شیر مادر          
   نصرت قاسمیان