«بخش اول»

دلیل علمی کبدچرب
به گزارش هفته نامه افق کویر، "کبد چرب" (fatty liver) مشکلی است که با اشتباهات غذایی ایجاد می شود و متأسفانه ۴۰ درصد از مردم ایران مبتلا به آن هستند و عوارض شدیدی برای اعضای بدن ایجاد می کند.در این شماره از هفته نامه افق کویر، دکتر محمود میرترابی پزشک حاذق و متخصص داخلی پیرامون این مسئله مطالبی را بیان نموده است که در ادامه می خوانید:
کبد یکی از معجزات خلقت است، به طوری که این عضو یک کیلویی در بدن حدود ۵۰۰ عمل شناخته شده انجام می دهد که از آن جمله است تولید آنزیم ها، هورمون ها، ویتامین ها، فاکتورهای انعقاد خون، تولید صفرا، سم زدایی و دفع محصولات زاید خون و … است. یکی دیگر از وظایف مهم کبد ذخیره نمودن انرژی غذایی در هنگام افزونی این مواد و رها سازی این انرژی در زمان لازم و گرسنگی بدن است و کبد تمامی این اعمال را نجیبانه و منظم انجام می دهد و تا آخرین لحظات سلامت سلول های خود در انجام کار خود پا برجا و مصمم است .وقتی دیگر کبد به علت بیماری نتوانست کار خود را انجام دهد غیر قابل برگشت و وخیم خواهد بود. در مورد ذخیره سازی باید گفت وقتی مواد غذایی مصرفی ما را معده به صورت گوشت، میوه، لبنیات، چربی و حبوبات دریافت نماید طی مراحل هضم و ترکیب با آنزیم های مخصوص وارد روده برای جذب می شود و این مواد در قالب قند و چربی و پروتئین از روده کوچک جذب و از طریق سیاهرگ باب وارد کبد می شود. مقداری از این انرژی بر اساس فعالیت بدن و نیاز آنی آن برداشت شده و سوخته می شود و بقیه در کبد ذخیره می شود. بنابراین کبد به عنوان انبار بدن برای ذخیره انرژی تا توان و گنجایش آخر این انرژی اضافی را بصورت چربی درآورده و در خود نگه می دارد و زمانی که بدن در گرسنگی شدید قرار گرفت مثل روزه داری و فعالیت زیاد انرژی ذخیره شده را به بدن برمی گرداند. به نوعی سیستم عرضه و تقاضا در این تبادل اعمال می شود. زندگی امروزی ما که بیشتر به سمت مدرنیته و تن پروری و غلبه استراحت بر فعالیت استوار شده و به نوعی انرژی دریافتی(خوراک) ما از تخلیه (فعالیت)انرژی پیشی گرفته مسلما کار کبد و نقش کبد در ذخیره انرژی مازاد (بصورت تجمع چربی) واضح تر می شود.
درجات کبد چرب
درجه یا شدت یا آنچه در سونوگرافی گرید grade نوشته می شود.
دسته بندی کبد چرب به چهاردسته است که گرید یک در اکثر افراد با وزن بالا وجود دارد و کار کبد هم مختل نیست، گرید ۲ و ۳ متوسط است و کبد هر چند به سختی ولی کار خود را به خوبی انجام می دهد. گرید چهارم که خطرناک هست چون کار کبد را تحت تاثیر قرار داده و عنقریب است که کبد به لبه پردگاه نابودی برسد و نارسایی کبد غیر قابل برگشت همانا و تهدید به مرگ همان است.
لازم به ذکر است که هرچه تجمع چربی در کبد از گنجایش سلول بیشتر باشد به نوعی سلول دچار خفگی بر اساس گنجایش بالای چربی شده و مرگ سلول کبدی فرا می رسد.
عواقب کبد چرب
کبد چرب حتی در درجات پایین زنگ خطری برای بیماری های وخیم بعدی است چرا که وقتی با تجمع پیشرونده چربی در کبد کار سلول کبدی کم شده و کبد دچار التهاب می شود. (هپاتیت چربی) و آنزیم های کبد در آزمایشات بیمار بالا می رود (که نشاندهنده درگیری جدی کبد است) و تجمع چربی در رگ ها مخصوصا قلب باعث سکته های قلبی و مغزی می شود و در نهایت حالتی به وجود می آید که سلول های کبد از حالت نرمی مخصوص خارج شده و حالت سفت و چوبی(مثل چوب) به خود می گیرد که سیروز نامیده می شود و به نوعی در این حالت فاتحه کبد خوانده شده و باید فکر پیوند کبد بود.
علائم کبد چرب و اینکه چطور
بفهمیم کبد چرب داریم:
بیشترین علامت کبد چرب بیعلامتی است. بعضی بیماری ها را نباید منتظر علائم بود که کبد چرب یکی از آن ها است. چرا که وقتی علائم ایجاد شد، تقریباً خطر کاملا جدی است.
به مصداق این شعر آقای شفیعی کدکنی که می گوید :
از زلزله و عشق خبر کس ندهد
آن لحظه خبر شوی که ویرانه شوی
چراغ چشمک زن کبد چرب همان اضافه وزن است هنگامی که طرف از وزن طبیعی خود خارج شد باید تابلوی کبد چرب را در خود نصب نماید و بروز علائمی مثل خستگی و ضعف، درد شکم و احساس نفخ تقریبا در درجه ۲الی۳ کبد چرب ظاهر می شود. که اکثر افراد در این درجه به فکر کبد چرب
می افتند و اینجاست که باز اهمیت پیشگیری بهتر از درمان است مشخص می شود.
ادامه دارد…