نمایش خبر

دارایی بافی صنعتی مخصوص ثروتمندها

رضیه زارع پور| دستگاههای شعربافی به طور عموم چوبی و دارای اندازه‌های متفاوت بودند که از قسمت‌های مختلفی مانند پدال، نورد(غلتک پارچه پیچ)، میخ طویله پهلوکش، موم مال، شانه، ورد، ماسوره، میل میلک، ساز، ماکو، میتیز، دفه یا دفتین، گرت ، چرخ سوره پیچی، کیسه شن و دستگاه چله‌دوانی تشکیل می‌شدند.

از انواع تولیدات شعربافی که هم اکنون موجود است می‌توان از زری بافی، پرده بافی، رولحاف بافی، شمد بافی، چادر شب بافی، دستمال بافی، قناویز بافی، احرامی بافی، ترمه بافی، دندانی بافی و دارایی بافی نام برد.

این صنعت همانگونه که اشاره شد دامنه ی وسیعی از صنایع مختلف نساجی را در بر می گرفت. ما در این گزارش فقط دارایی بافی را مورد اشاره قرار داده ایم که صنعتی مخصوص ثروتمندان (داراها) بوده است و در حال حاضر مهجور است و متأسفانه به روزهای پایانی عمرش نزدیک می شود!

یوسفیان در توضیح کارگاه و نوع کار گفت: این کارگاه حدود 150 سال پیش تأسیس شده است. جهت گسترش کار دستگاهی را طراحی کردند و در آن زمان چون ریخته گری در یزد نبوده است طرح را به تبریز فرستادند ودر آنجا دستگاهی به نام جاکارت درست کردند. در حدود پنج سال با این دستگاه کار کردند این دستگاه نیمه صنعتی بود و در حال حاضر حدود 40 سال است که کسی بصورت کار دست ترمه بافی نکرده است. این دستگاه که درحال حاضر با آن کار می کنیم دارایی بافی است که قدمت بالایی دارد. این صنعت از مالزی و اندونزی توسط تجار یزدی به اینجا آمده و به دلیل این که جنس پارچه مرغوب بوده و فقط پولدارها می توانستند آن را خریداری کنند نام آن را دارایی بافی گذاشتند.

وی افزود: در دارایی بافی اول ترکیب رنگ چیده شده بعد بافت انجام می شود. این کار با بافت پارچه های دیگر متفاوت است در ابتدا ترکیب رنگ توسط استاد رنگ ریز انتخاب شده و بعداستاد کار پیوند زنی را انجام می دهد. به دلیل این که اگر گره در کار بوجود می آمد از شانه رد نگشته و کار خراب می شد کار با پود ابریشم و عسل پیوند شده بعد از این مرحله بافت انجام می شود.

وی تصریح کرد: استاد این کار در حال حاضر در یزد حاج حسین نیکخواه است که 81 سال سن دارد و هنوز نیز به عشق کار، سختی آن را تحمل می کند. در حال حاضر تنها استادکار واقعی این صنعت در حال فراموشی است. در کارگاه های دیگر با ابعاد کوچکتر از ابریشم مصنوعی استفاده می شود. در حالی که اصل کار دارای تار نخ پنبه و پود نخ ابریشم طبیعی است. حدود سی سال است که دیگر از ابریشم طبیعی استفاده نمی شود و تنها در این کارگاه به جهت حفظ سنتها از ابریشم طبیعی استفاده می گردد.

مسئول کارگاه در مورد میزان استقبال مردم و درآمد زایی کارگاه اظهار داشت: این صنعت با توجه به استفاده از مواد اولیه گران و طبیعی و همچنین نیروی انسانی گران، درآمد زایی ندارد و کسی نیز برای یادگیری اقدام نمی کند؛ چرا که صنعت بسیار سختی برای یادگیری است؛ بنابراین باید هنگام کار با تمرکز بالایی عمل نمود و تمامی اعضا در هماهنگی با هم کار را پیش ببرند.

وی افزود: مردم با توجه به ارزان بودن پارچه های ساخته شده توسط کارخانه ها و واردات بی رویه و قاچاق پارچه تمایل چندانی به استفاده از مواد مرغوب و دستبافت و البته گران ندارند. بیشتر مشتریان نیز توریستها و افرادی هستند که جهت سوغات آن را خریداری می نمایند.

وی پیرامون مصارف این پارچه ها گفت: پارچه های بافته شده برای روی لحاف، روکش تخت و پرده به کار می رود.

یوسفیان از سازمان میراث فرهنگی خواست تا با درنظر گرفتن بودجه و امکانات، کلاسهای آموزشی برای این هنر برگزار نماید تا جوانان این کار را یاد بگیرند.

در پایان امیدواریم با همت مسئولین دولتی و ادارات و سازمانهای مربوطه این هنرهای اصیل و صنایع قدیمی و زیبا بتواند ماندگاری خود را حفظ کند؛ چرا که ازجهت گردشگری و جاذبه های توریستی و میراث معنوی و فرهنگی سرزمین ما بسیار دارای اهمیت و در خور توجه است .