به بهانه هفته مبارزه با بیماری های قابل انتقال بین انسان و حیوان (زئونوز( بر ان شدم تا آگاهی مختصری درباره یکی از بیماری های مشترک میان انسان و حیوان به همشهریان عزیز ارائه بدهم. عامل بروز بیماری های قابل انتقال بین انسان و حیوان (زئونوز( از دسته انگل ها، باکتری ها، ویروس ها، قارچ ها، پریون و … می باشند. امروزه یکی از مهمترین بیماری های مشترک میان انسان و دام که در استان ما نیز مشاهده می شود، تب مالت است و این بیماري هزینه اقتصادي و اجتماعی سنگینی را برای جوامع بشری به بار آورده است. تب مالت یا بروسلوزیس توسط عامل باکتریایی به نام بروسلا ایجاد می شود که این عامل عفونی قادر است از حیوانات آلوده مانند گوسفند، بز، گاو، گاومیش، شتر، خوک، سگ و گربه به انسان منتقل شود. از راه های انتقال این عفونت باکتریایی می توان به استفاده از لبنیات غیر پاستوریزه، گوشت خوب پخته نشده، بافت های آلوده حیوانی، استنشاق ذرات هوای آلوده به باکتری در اصطبل یا آزمایشگاه، آلوده شدن خراش های پوستی با ترشحات حاوی باکتری و تماس مستقیم با حیوانات آلوده اشاره نمود. از علائم بالینی این بیماری در انسان می توان به تب های نامنظم، لرز، خستگی، عرق شدید، سردرد، درد مفاصل و ماهیچه ها، بی اشتهايي و کاهش وزن اشاره کرد. افرادی نظیر قصابان، دامپزشکان، دامداران، کارکنان کشتارگاه ها و آزمایشگاه ها در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند. برای تشخیص این عفونت در آزمایشگاه های بالینی از تست های سرولوژیک مانند رایت، کومس رایت و ۲ME و در آزمایشگاه های تخصصی از روش های مولکولی مانند PCR بهره می برند. از راه های پیشگیری این بیماری میتوان به این موارد اشاره نمود: ۱-جوشاندن و یا پاستوریزاسیون شير و فرآورده هاي آن ۲- استفاده از وسایل محافظتی مانند دستکش، عینک، روپوش و چکمه در محیط های کاری با ریسک خطر بالای ابتلا ۳- کنترل بیماری در حیوانات
پیشنهاد می گردد برای کنترل این بیماری به این موارد توجه شود:
۱-آگاهی و فرهنگ سازی در همه سطوح جامعه بویژه برای افراد در معرض خطر با برگزاری کارگاه ها ، سخنرانی ها و چاپ بروشور درباره راه های انتقال و پیشگیری از بیماری
۲-یک برنامه مدون علمی و کارشناسی شده از سوی بخش های ذیربط شهرستان برای کنترل این بیماری
ان شا الله با همکاری مردم و مسئولین مربوطه و همچنین با پیشرفت های علمی روز افزون در اینده بتوانیم شاهد ریشه کنی این عفونت باشیم.
دکتر مهدی فتاحی بافقی
هیئت علمی و عضو شورای پژوهشی مرکز تحقیقات بیماری های مشترک انسان و دام دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد